Dân tá»™c ta có truyá»n thống “tôn sÆ° trá»ng đạoâ€. Thá»i phong kiến, trong báºc thang giá trị, nhà giáo xếp sau vua nhÆ°ng trÆ°á»›c cha mẹ: “Quân – SÆ° – Phụâ€.
Vá»›i vinh dá»± và trá»ng trách ấy, nhiá»u nhà giáo đã là m rạng rỡ non sông đất nÆ°á»›c nhÆ° Chu Văn An, Nguyá»…n Bỉnh Khiêm và Nguyá»…n Tất Thà nh, tức Chủ tịch Hồ Chà Minh kÃnh mến của chúng ta.
DÆ°á»›i chế Ä‘á»™ má»›i, nhà giáo được vinh danh “kỹ sÆ° tâm hồnâ€, nghá» dạy há»c là “nghá» cao quý nhất trong các nghá» cao quýâ€. Lá»›p lá»›p nhà giáo đã đóng góp xứng đáng cho sá»± nghiệp “trồng ngÆ°á»i†và khi Tổ quốc cần há» cÅ©ng sẵn sà ng xả thân vì Ä‘á»™c láºp, tá»± do.
Tuy nhiên, do đất nÆ°á»›c trải qua chiến tranh, qua nhiá»u thá»i kỳ vá»›i nhiá»u khó khăn, thá» thách, nhà giáo VN cÅ©ng trải qua nhiá»u bÆ°á»›c thăng trầm. Thá»i bao cấp, cÅ©ng nhÆ° các nghá» khác, nhà giáo không thể sống được bằng nghá», phải là m thêm nhiá»u công việc khác không liên quan gì đến dạy há»c để kiếm sống.
Xã há»™i không mặn mà vá»›i sá»± há»c, sinh viên thi và o trÆ°á»ng sÆ° phạm chỉ là “chuá»™t chạy cùng sà oâ€. Ná»n kinh tế khủng hoảng kéo theo đạo há»c suy vi, nhiá»u nhà giáo bá» dạy vá» nhà nuôi heo gà , vá xe đạp, đạp xÃch lô… Hình ảnh ngÆ°á»i thầy có phần bị mai má»™t.
Äất nÆ°á»›c đổi má»›i, kinh tế phát triển, nghá» dạy há»c được trả lại đúng vị trÃ. Äá»i sống nhà giáo ngà y cà ng khá giả, sinh viên sÆ° phạm được miá»…n há»c phÃ, trÆ°á»ng sÆ° phạm thu hút tà i năng do đó chất lượng Ä‘á»™i ngÅ© giáo viên ngà y cà ng cao. Nhà nÆ°á»›c, xã há»™i lấy ngà y 20/11 hằng năm là m Ngà y nhà giáo VN để tôn vinh nhà giáo.
Là nhà giáo dù giảng dạy ở cấp há»c nà o thì cÅ©ng đã từng là há»c trò trÆ°á»›c khi bÆ°á»›c lên bục giảng. Nhá» có công lao của bao thế hệ thầy cô giáo má»›i có thế hệ nhà giáo hôm nay. “Trá»ng thầy má»›i được là m thầyâ€. Nếu để mất Ä‘i sá»± kÃnh trá»ng đó thì phải tá»± trách mình trÆ°á»›c.
Trong cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng, không Ãt nhà giáo đánh mất nhân cách, lòng tá»± trá»ng, tá»± biến mình thà nh “ngÆ°á»i bán chữ†lạnh lùng, sòng phẳng có khi đến mức tà n nhẫn. Có giáo viên coi há»c sinh nhÆ° cái máy ATM để thoả sức rút tiá»n; há» bán Ä‘iểm, bán Ä‘á» thi, đáp án, bán danh hiệu thi Ä‘ua, gạ tình đối vá»›i há»c sinh...
Có ngÆ°á»i nói đó chỉ là “con sâu là m rầu nồi canhâ€. Là ngÆ°á»i trong ngà nh, tôi thấy không phải chỉ là má»™t con sâu nữa mà có nhiá»u con sâu. Vì thế, má»™t số há»c sinh, cha mẹ há»c sinh nhìn nhà giáo vá»›i con mắt khác, truyá»n thống “tôn sÆ° trá»ng đạo†bị tổn thÆ°Æ¡ng. Nguyên nhân do đâu? Rõ rà ng phải tìm nguyên nhân chủ quan từ phÃa nhà giáo.
NhÆ°ng theo tôi, cÅ©ng phải kể đến nguyên nhân khách quan từ phÃa há»c sinh và cha mẹ há»c sinh đã góp phần là m hÆ° há»ng thầy cô giáo. Có ngÆ°á»i coi dạy há»c cÅ©ng nhÆ° nghá» Ä‘i buôn, cÅ©ng mặc cả, trả treo, thêm bá»›t.
Có ngÆ°á»i đặt giá vá»›i thầy cô giáo: “Thầy là m sao cho con tôi Ä‘áºu tốt nghiệp loại giá»i, tôi xin gá»i thầy 5 véâ€. Há» dùng tiá»n tà i, váºt chất để mua Ä‘iểm, mua bằng. Có “cầu†ắt có “cungâ€, nhiá»u nhà giáo đã “bán linh hồn cho quá»·â€â€¦
Sá»± quý mến thầy cô vì thế cÅ©ng khác xÆ°a, ngà y 20/11 há»c sinh chỉ tặng quà cho giáo viên chủ nhiệm và giáo viên dạy các môn chÃnh còn giáo viên thể dục, quân sá»± không ai nhá»› tá»›i.
Quà tặng không chỉ hoa mà rất thá»±c dụng: Ấm chén, xoong nồi, bếp ga, mỹ phẩm, cả áo dà i, quần lót… Có há»c sinh ná» thấy má»i ngÆ°á»i đối xá» không công bằng vá»›i thầy cô, nên đã đến thăm và tặng quà cho thầy giáo dạy thể dục.
Lần đầu tiên được nháºn quà , thầy giáo rất xúc Ä‘á»™ng coi đó là ká»· niệm đáng nhá»› nhất. Tình cảm chân thà nh nhÆ° em há»c sinh ná» không phải là Ãt nhÆ°ng tÃnh thá»±c dụng, vụ lợi khi tặng quà cho thầy cô cÅ©ng không phải là cá biệt. Vì thế, có giáo viên đã phải cầu xin trên báo chÃ: Ngà y 20/11 xin đừng tặng quà cho chúng tôi.
Mong muốn của những ngÆ°á»i thầy chúng tôi là trả lại môi trÆ°á»ng trong sáng, vô tÆ° cho nhà trÆ°á»ng và thầy cô giáo. Äiá»u đó đòi há»i sá»± phấn đấu của nhà giáo và sá»± hưởng ứng của há»c sinh, cha mẹ há»c sinh và xã há»™i.
Chúng ta Ä‘ang chống tiêu cá»±c trong thi cá» và bệnh thà nh tÃch trong giáo dục bằng nhiá»u biện pháp nhÆ° chấn chỉnh dạy thêm, há»c thêm, ngăn chặn “phao†trong các kỳ thi… nhÆ°ng đó chỉ má»›i là chống cái ngá»n.
Xin hãy chống tiêu cá»±c ngay trong tÆ° tưởng giáo viên, trong tÆ° tưởng há»c sinh, cha mẹ há»c sinh, trả lại tình cảm thầy – trò đúng nghÄ©a của nó.
Thùy Hương