Về nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật

trong cán bộ, nhà giáo và người lao động ngành Giáo dục trong giai đoạn mới

Nhằm nâng cao tỷ lệ cán bộ, nhà giáo và người lao động (CBNGNLĐ) ngành Giáo dục được tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật; nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ công đoàn giáo dục (CĐGD) các cấp trong việc thực hiện tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, đáp ứng yêu cầu đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhà giáo và người lao động, Hội nghị lần thứ năm Ban chấp hành CĐGD Việt Nam khóa XIV ban hành Nghị quyết về “nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong cán bộ, nhà giáo và người lao động ngành Giáo dục trong giai đoạn mới” như sau:

I. TÌNH HÌNH CÔNG TÁC TUYÊN TRUYỀN, PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT TRONG CÁN BỘ, NHÀ GIÁO VÀ NGƯỜI LAO ĐỘNG

1. Kết quả đạt được

Thực hiện sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tổng Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Việt Nam và Ban cán sự Đảng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), sau Đại hội XIV CĐGD Việt Nam, ngày 15/10/2013 Ban Chấp hành CĐGD Việt Nam đã xây dựng và ban hành “Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật trong cơ quan, đơn vị, trường học giai đoạn 2013-2018” để triển khai công tác này trong đội ngũ CBNGNLĐ của ngành, từ đó đến nay, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đã đạt được kết quả quan trọng. CĐGD Việt Nam đã tổ chức 06 lớp tập huấn với gần 1.000 lượt cán bộ công đoàn chủ chốt của CĐGD các cấp tham gia.

Công đoàn Giáo dục các tỉnh/thành phố, Công đoàn các đại học Quốc gia, đại học vùng, công đoàn các trường đại học, cao đẳng và đơn vị trực thuộc đã phối hợp với chuyên môn tổ chức cho đội ngũ CBNGNLĐ học tập, quán triệt và triển khai thực hiện Hiến pháp năm 2013, Bộ Luật Lao động, Luật Công đoàn, Luật Giáo dục Đại học (năm 2012); các văn bản qui phạm pháp luật và Chỉ thị của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT về nhiệm vụ trọng tâm của mỗi năm học, gắn liền với việc tổ chức học tập, quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Trung ương Đảng về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, Nghị quyết Đại hội XI Công đoàn Việt Nam, Nghị quyết Đại hội XIV CĐGD Việt Nam, Nghị quyết Đại hội công đoàn các cấp; tổ chức Ngày Pháp luật.

Khi Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan vào sâu trong thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam, CĐGD các cấp đã chủ động thông tin, tuyên truyền, vận động nhà giáo và người lao động trong ngành thể hiện lòng yêu nước bằng những hành động thiết thực theo đúng quy định của pháp luật.

Nội dung pháp luật được tuyên truyền, phổ biến, giáo dục dưới nhiều hình thức phong phú, đa dạng, góp phần nâng cao nhận thức, ý thức tôn trọng và nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật trong đội ngũ CBNGNLĐ của ngành, từ đó góp phần ổn định môi trường giáo dục và tích cực triển khai thực hiện kế hoạch của ngành về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.

2. Hạn chế và nguyên nhân

Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong hệ thống CĐGD các cấp, trực tiếp là công đoàn cơ sở (CĐCS) chưa đều khắp ở các vùng miền, cấp học, bậc học. Việc lựa chọn một số nội dung pháp luật cần tuyên truyền chưa thực sự phù hợp và sát với nhu cầu thực tế của nhà giáo và người lao động ở mỗi cấp học, bậc học, ở mỗi đơn vị, trường học. Tỷ lệ nhà giáo và người lao động được tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật chưa cao. Nhiều nhà giáo và người lao động chưa đầu tư nghiên cứu, tìm hiểu pháp luật để tự bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp và chính đáng của mình. Vẫn còn hiện tượng cán bộ, nhà giáo, người lao động vi phạm pháp luật, vi phạm quy định về đạo đức nhà giáo phải xử lý kỷ luật.

Nguyên nhân là hầu hết cán bộ CĐCS kiêm nhiệm công tác công đoàn, hạn chế về thời gian; phương pháp tuyên truyền chưa được đổi mới nhiều, tài liệu tuyên truyền còn thiếu, hình thức chưa sinh động; cán bộ CĐGD các cấp nói chung và cán bộ trực tiếp làm công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật còn yếu về chuyên môn pháp luật, nghiệp vụ và kỹ năng tuyên truyền; chưa thành lập và kiện toàn bộ phận tư vấn pháp luật ở các đơn vị.

II. PHƯƠNG HƯỚNG, NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC TUYÊN TRUYỀN, PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT TRONG CÁN BỘ, NHÀ GIÁO VÀ NGƯỜI LAO ĐỘNG THỜI GIAN TỚI

1. Phương hướng

Trên cơ sở Kế hoạch thực hiện Đề án “Nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong nhà trường” giai đoạn 2013-2016 ngày 29/3/2013 của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Nghị quyết số 4b/NQ-TLĐ ngày 15/7/2014 của Ban Chấp hành Tổng LĐLĐ Việt Nam về “nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong công nhân, viên chức, lao động trong tình hình mới”, CĐGD các cấp tiếp tục đẩy mạnh việc triển khai thực hiện “Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật trong cơ quan, đơn vị, trường học giai đoạn 2013-2018” nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong đội ngũ CBNGNLĐ và người sử dụng lao động ngành Giáo dục về ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật, trong đó có pháp luật lao động, pháp luật công đoàn và pháp luật trong lĩnh vực giáo dục; xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ trong các cơ quan, đơn vị, trường học; góp phần thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo trong giai đoạn mới.

2. Nhiệm vụ và giải pháp

Ban Chấp hành CĐGD Việt Nam đề nghị CĐGD các cấp tổ chức thực hiện tốt 5 nhiệm vụ, giải pháp cơ bản và các chỉ tiêu đã được Ban Chấp hành triển khai trong “Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật trong cơ quan, đơn vị, trường học giai đoạn 2013-2018” ban hành ngày 15 tháng 10 năm 2013, đồng thời bổ sung và nhấn mạnh các nhiệm vụ và giải pháp sau:

a) Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật

- Tuyên truyền, vận động để nhà giáo và người lao động hiểu rõ muốn tự bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của mình, thì phải hiểu biết pháp luật và nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật. Từ đó, mỗi nhà giáo và người lao động chủ động tự nghiên cứu, tìm hiểu pháp luật, đồng thời tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho người khác cùng biết và thực hiện.

- Tuyên truyền, vận động chính quyền đồng cấp, người sử dụng lao động có trách nhiệm thực hiện và tham gia thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho nhà giáo và người lao động; tổ chức thực hiện đầy đủ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhà giáo và người lao động trong đơn vị, trường học.

- Tổ chức công đoàn và đội ngũ cán bộ CĐGD các cấp thông qua thực hiện các nhiệm vụ của mình và từ thực tiễn các hoạt động của công đoàn trong việc tham gia thực hiện và giám sát việc thực hiện các chế độ chính sách của nhà giáo và người lao động do pháp luật quy định, để nhận thức đúng tầm quan trọng của công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật.

b) Xây dựng kế hoạch, đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật

- CĐGD các cấp, trực tiếp là CĐCS trường học, đơn vị giáo dục chủ động xây dựng kế hoạch cụ thể và khoa học để chỉ đạo và tổ chức thực hiện “Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật trong cơ quan, đơn vị, trường học giai đoạn 2013-2018” cho phù hợp với thực tế của nhà trường, đơn vị.

- Lựa chọn nội dung pháp luật cần tuyên truyền, phổ biến phù hợp với đội ngũ CBNGNLĐ ở mỗi cấp học, bậc học, phù hợp với thực tế của địa phương, đơn vị, trọng tâm là những quy định mới của ngành trong tiến trình thực hiện chương trình, kế hoạch đổi mới giáo dục, đào tạo ở mỗi cấp học, bậc học.

- Vận dụng linh hoạt các hình thức, phương thức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật: Tuyên truyền trực tiếp, tuyên truyền qua bản tin nội bộ, tài liệu, trên phương tiện thông tin đại chúng, website của mỗi đơn vị, v.v.

c) Xây dựng, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật

- CĐGD các cấp cần tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng cán bộ của cấp mình, thông tin, cập nhật cho họ những quy định mới của pháp luật liên quan đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhà giáo và người lao động; từ đó tạo nên mạng lưới cán bộ rộng lớn làm công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật.

- Lựa chọn, bố trí những cán bộ có năng lực, am hiểu pháp luật tham gia các lớp tập huấn, hội thảo chuyên đề để làm công tác tư vấn pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật cho nhà giáo, người lao động ngay tại đơn vị.

- Phối hợp với Bộ GD&ĐT (Vụ Pháp chế, Thanh tra) và Ban Quan hệ Lao động, Tổng LĐLĐ Việt Nam để xây dựng đội ngũ cộng tác viên giúp tập huấn, bồi dưỡng pháp luật cho đội ngũ cán bộ CĐGD các cấp.

III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Công đoàn Giáo dục Việt Nam

- Chỉ đạo và tổ chức triển khai Nghị quyết này đến CĐGD các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Công đoàn các đại học quốc gia, đại học vùng và công đoàn cơ quan Bộ GD&ĐT; Công đoàn các trường đại học, cao đẳng và đơn vị trực thuộc. Đây là tiêu chí để xét thi đua hàng năm.

- Cập nhật, bổ sung những nội dung mới trong các văn bản quy phạm pháp luật mới liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp của nhà giáo, người lao động để chỉ đạo tuyên truyền, phổ biến trong hệ thống CĐGD các cấp.

- Tổ chức tập huấn, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ công đoàn làm công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật; thành lập tổ tư vấn pháp luật CĐGD Việt Nam.

2. Công đoàn giáo dục các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Công đoàn các đại học Quốc gia, đại học vùng và công đoàn cơ quan Bộ Giáo dục và Đào tạo

- Xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện Nghị quyết này phù hợp với thực tiễn địa phương, đơn vị, đây là một tiêu chí để xét thi đua hàng năm.

- Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho CBNGNLĐ gắn liền với đẩy mạnh các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao; thực hiện văn hóa công sở và xây dựng cơ quan, đơn vị văn hóa.

- Hướng dẫn tổ chức công đoàn trực thuộc triển khai công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong đội ngũ CBNGNLĐ.

- Kiện toàn đội ngũ cán bộ làm công tác phổ biến, giáo dục pháp luật.

3. Công đoàn các trường đại học, cao đẳng và đơn vị trực thuộc

- Chủ động phối hợp với thủ trưởng cơ quan, người sử dụng lao động xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong đội ngũ CBNGNLĐ; đưa công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật thành  nhiệm vụ trong tâm trong năm học của nhà trường, đơn vị.

- Phổ biến các văn bản mới, những quy định mới của pháp luật liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhà giáo, người lao động; đồng thời vận động nhà giáo, người lao động tự nghiên cứu, tìm hiểu pháp luật và tích cực tham gia các hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật do công đoàn tổ chức; kiện toàn đội ngũ cán bộ làm công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (nếu có).

Ban Chấp hành CĐGD Việt Nam giao cho Ban Thường vụ CĐGD Việt Nam chỉ đạo và tổ chức thực hiện Nghị quyết; hướng dẫn, chỉ đạo CĐGD các cấp tổ chức thực hiện Nghị quyết; định kỳ kiểm tra, sơ kết đánh giá tình hình thực hiện Nghị quyết báo cáo Ban Chấp hành và Tổng LĐLĐ Việt Nam./.