ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP

DÙNG CHO THI TUYỂN NGHIÊN CỨU SINH

CHUYÊN NGÀNH LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TOÁN

Mã số : 62 14 10 01

A. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU
Về kiến thức : Nắm được những vấn đề cơ bản về :

• các phương pháp dạy học (PPDH) toán
• các xu hướng dạy học tích cực
• các tình huống dạy học toán điển hình
• sử dụng phương tiện, đặc biệt là công nghệ thông tin trong dạy học toán

Về kĩ năng : vận dụng được những kiến thức trên vào việc phân tích sách giáo khoa toán bậc phổ thông và phân tích thực tế dạy học toán.

B. NỘI DUNG
I. MỘT SỐ XU HƯỚNG SƯ PHẠM TÍCH CỰC
1. Các lí thuyết về học tập

• Thuyết hành vi
• Thuyết kiến tạo

2. Một số xu hướng sư phạm tích cực
(Cơ sở lí luận và đặc trưng, vai trò của GV và HS, đặc trưng của tri thức, ...)

• Dạy học kiến tạo
• Dạy học hợp tác
• Dạy học theo dự án

II. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TOÁN
1. PPDH truyền thống

• Đặc trưng
• Ưu điểm và hạn chế

2. Đổi mới PPDH

• Định hướng đổi mới PPDH hiện nay
• Định hướng đổi mới PPDH thể hiện trong chương trình và sách giáo khoa (SGK) Trung học phổ thông (THPT) phân ban hiện hành (phân tích so sánh với SGK bậc THPT viết theo chương trình 2000)

3. PPDH tích cực

• Đặc trưng, ưu điểm và hạn chế,...
• Dạy học đặt và giải quyết vấn đề (cơ sở lý luận của PPDH đặt và giải quyết vấn đề, vấn đề, tình huống gợi vấn đề, cách tạo ra tình huống có vấn đề, các bước chủ yếu của dạy học đặt và giải quyết vấn đề, các hình thức dạy học đặt và giải quyết vấn đề, ...).

4. Lý thuyết tình huống

• Cơ sở lý luận
• Nghiên cứu các thành phần của hệ thống dạy học tối tiểu (tri thức, thầy giáo, học sinh và môi trường)
• Tình huống học tập lý tưởng. Tình huống cơ sở.

III. CÁC TÌNH HUỐNG DẠY HỌC ĐIỂN HÌNH
1. Dạy học khái niệm toán học

• Khái niệm. Nghĩa của khái niệm
• Định nghĩa khái niệm. Phân chia khái niệm
• Vị trí của khái niệm và yêu cầu của dạy học khái niệm
• Cơ chế hoạt động và các hình thức thể hiện của khái niệm
• Các tiến trình dạy học khái niệm
• Thực hành : Phân tích SGK toán THPT viết theo chương trình 2000 và SGK toán THPT hiện hành để làm rõ đặc trưng của cách tổ chức dạy học khái niệm toán học.

2. Dạy học định lý toán học

• Vị trí của định lý và yêu cầu của dạy học định lý
• Các tiến trình dạy học định lý
• Dạy học chứng minh
• Thực hành : Phân tích sách giáo khoa toán bậc THCS và THPT từ 1990 tới nay để làm rõ đặc trưng của cách tổ chức dạy học định lí, dạy học chứng minh.

3. Dạy học tri thức phương pháp

• Các cấp độ khác nhau của dạy học tri thức phương pháp
• Các tiến trình dạy học tri thức phương pháp
• Thực hành : Phân tích sách giáo khoa toán THPT viết theo chương trình 2000 và SGK toán THPT hiện hành để làm rõ đặc trưng của cách tổ chức dạy học tri thức phương pháp.

4. Dạy học giải toán

• Khái niệm bài tập, bài toán
• Phân loại các bài toán
• Các chức năng chủ yếu của bài toán trong dạy học
• Dạy học giải toán

IV. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC TRONG MÔN TOÁN
1. Các chức năng của phương tiện dạy học nói chung, của công nghệ thông tin và truyền thông nói riêng trong quá trình dạy học
2. Ưu điểm sư phạm và ưu điểm kỹ thuật của công nghệ thông tin và truyền thông với tư cách là công cụ dạy học