Vietnamese-VNFrench (Fr)简体中文English (United Kingdom)

Phòng Tổ Chức Hành Chính
Chào mừng bạn đến với Website phòng Tổ chức - Hành chính
 

Phòng Tổ chức Hành chính

 
Cùng Ä‘á»c và suy ngẫm Giữ tâm bình an trong sóng gió
Giữ tâm bình an trong sóng gió PDF æ‰“å° E-mail
周六, 1999年 01月 16日 07:09

TP - Vào thá»i Ä‘iểm chuẩn bị tiá»…n Ä‘Æ°a năm cÅ© Tân Mão và đón năm má»›i Nhâm Thìn, nguyên Phó Thủ tÆ°á»›ng VÅ© Khoan có má»™t cuá»™c trải lòng thú vị xung quanh vấn Ä‘á» giữ tâm bình an trong bối cảnh cuá»™c sống nhiá»u biến Ä‘á»™ng.

 

Nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan. Ảnh: Hồng Vĩnh.

Hãy sống tử tế

ThÆ°a ông, trải qua những năm tháng hoạt Ä‘á»™ng ngoại giao và quản lý nhà nÆ°á»›c, cả công tác Äảng hết sức sôi Ä‘á»™ng và hiện nay, là má»™t nhà hoạt Ä‘á»™ng xã há»™i, xin ông cho biết nguyên tắc sống của ông?

TrÆ°á»›c sau tôi vẫn tâm niệm rằng bất luận thế nào “mình luôn phải là mìnhâ€. Tất nhiên trong cái mình có, có cái hay và có cái dở, mình phải thá»±c sá»± cầu thị, cố sá»­a những cái dở, giữ những cái hay. Bên cạnh đó, cuá»™c sống của con ngÆ°á»i luôn chịu tác Ä‘á»™ng của ngoại cảnh, có những cái tác Ä‘á»™ng thuận cho mình và cÅ©ng không ít cái trái vá»›i lòng mình.

NhÆ°ng làm sao có thể lái ngoại cảnh chỉ có thuận chiá»u đối vá»›i mình được? Ngay trong quan hệ giữa con ngÆ°á»i vá»›i con ngÆ°á»i, có ngÆ°á»i Æ°a mình, có ngÆ°á»i không Æ°a mình, chẳng lẽ mình cứ phải uốn theo hay sao? Nếu cứ uốn nhÆ° vậy thì thành con bạch xà chứ đâu còn là con ngÆ°á»i?

Giá trị sống nào theo ông là cần theo Ä‘uổi và trân trá»ng nhất?

Giá trị sống thì có nhiá»u và không nhất thành bất biến, chúng thay đổi theo thá»i gian, hoàn cảnh, giai tầng… NhÆ°ng có những giá trị vÄ©nh cá»­u được gá»i chung là cái thiện, cái tá»­ tế, cái con ngÆ°á»i, trong đó tôi trân trá»ng nhất là lòng tá»± trá»ng. Tôi sợ nhất, thậm chí ghê tởm nhất những ngÆ°á»i không biết tá»± trá»ng, quỵ lụy, cúi mình nịnh ná»t, chạy chá»t và tệ hÆ¡n nữa là làm hại đồng loại để mÆ°u lợi cho mình.

Nay đã vá» già, tôi thở phào nhẹ nhõm thấy mình chÆ°a bao giá» chạy chá»t cho bản thân, cho con cháu để rồi khi tÄ©nh tâm nghÄ© lại phải cảm thấy ân hận rằng mình đã để mất lòng tá»± trá»ng. Mình mà không trá»ng mình thì thá»­ há»i còn mong ai trá»ng mình? Mình có tá»± trá»ng thì má»›i biết trá»ng ngÆ°á»i khác chứ.

Thật Ä‘au buồn thấy bây giá» sao lòng tá»± trá»ng bị đánh mất nhiá»u thế. Ai Ä‘á»i Äại há»™i Äảng cÅ©ng phải thốt lên trÆ°á»›c tình trạng chạy tràn lan: chạy chức, chạy quyá»n, chạy tá»™i, chạy bằng cấp, huân chÆ°Æ¡ng! Thá»±c ra danh mục “chạy†còn dài hÆ¡n nhiá»u, kể cả chạy nghi thức và đất mai táng nữa!

Äáng buồn nhất là cái cÆ¡ chế sinh ra nạn “chạy†vẫn tồn tại và đáng trách nhất là những ngÆ°á»i đáp ứng sá»± “chạy chá»t†đó. Chính những ngÆ°á»i ấy cÅ©ng đã để mất lòng tá»± trá»ng má»™t khi hạ mình sánh vai cùng vá»›i những kẻ chạy.

Tâm bình, thế giới bình, nhưng thế giới hiện nay quá sức xáo trộn, vậy, thưa ông làm sao giữ cho được tâm bình?

Chẳng những thế giá»›i mà ngay trong nÆ°á»›c cÅ©ng nhiá»u sá»± xáo Ä‘á»™ng: xáo Ä‘á»™ng trong làm ăn, xáo Ä‘á»™ng trong xã há»™i, từ đó xáo Ä‘á»™ng trong tâm hồn. Äây chính là cái ngoại cảnh tôi nói ở trên: chẳng phải bây giá» má»›i xáo trá»™n mà xÆ°a nay vẫn vậy. Vậy thì ta hãy chấp nhận cái thế giá»›i nó vốn có, thích nghi vá»›i nó, tìm cách bÆ°Æ¡n chải, thậm chí “luồn lách†ngõ hầu khai thác má»i cÆ¡ há»™i dù là nhá» nhất, ứng phó vá»›i má»i thách thức dù là khốc liệt nhất.

Hãy cứ nghÄ© rằng nay tốt hÆ¡n trÆ°á»›c rất nhiá»u: không có chiến tranh, đất nÆ°á»›c đã thống nhất, đã qua thá»i bao cấp khốn khó, đã có vai vế trên thế gian, đã há»™i nhập toàn cầu. NhÆ° vậy lòng sẽ nhẹ hÆ¡n.

TrÆ°á»›c những Ä‘iá»u gây bất bình mà chÆ°a giải quyết được của cuá»™c sống hiện nay, ông tin vào Ä‘iá»u gì nhất?

TrÆ°á»›c sau tôi vẫn tin rằng dù sao cái thiện cÅ©ng thắng thế, không vậy thì ngày tận thế đã ập xuống từ lâu rồi chứ còn đâu sá»± sống nữa? Miá»…n là má»—i ngÆ°á»i nếu chÆ°a đủ sức đẩy lùi cái ác chí ít hãy đừng làm Ä‘iá»u gì thị phi, hãy sống tá»­ tế.

Có ngÆ°á»i há»i tôi rằng, khi vá» nghỉ hÆ°u, ông hối tiếc Ä‘iá»u gì nhất? Tôi nghÄ© Ä‘iá»u hối tiếc nhất là có những chuyện sai trái rõ mÆ°á»i mÆ°Æ¡i mà mình không làm gì được để đẩy lùi nó, nhÆ° vậy là mình thiếu dÅ©ng khí, thậm chí còn hèn!

Không quỵ lụy, luồn cúi

Theo ông, sức mạnh của ông-để sống đúng như ý muốn của mình - là gì?

Chính là lẽ sống “mình vẫn là mình†đi đôi vá»›i chữ “nhẫnâ€. Nếu viết chữ Hán thì chữ nhẫn thể hiện bằng chữ “tâm†nằm dÆ°á»›i chữ “đaoâ€, tim có bị dao đâm rỉ máu cÅ©ng nghiến răng chịu Ä‘á»±ng, lấy công việc mà mình yêu thích làm thang thuốc hàn gắn ná»—i Ä‘au. Cá»™ng vào đó là niá»m tin rằng trên Ä‘á»i cái thiện vẫn chiếm Æ°u thế.

Xin há»i má»™t câu có vẻ riêng, nhÆ°ng có thể vẫn là chung vá»›i nhiá»u ngÆ°á»i: ông có chia sẻ vá»›i bà nhà- ngÆ°á»i bạn Ä‘á»i tâm đắc của ông vá» những chiêm nghiệm cuá»™c Ä‘á»i? Bà thÆ°á»ng chia sẻ Ä‘iá»u gì nhất?

 

"Tôi cứ nói đùa vá»›i anh em là có mấy Ä‘iá»u không nên bận tâm vì không phụ thuá»™c vào mình, đó là sống chết; lên lÆ°Æ¡ng lên chức. Mình đâu có thể định Ä‘oạt được việc mình ra Ä‘á»i hay không đâu. Mình từ giã cuá»™c Ä‘á»i thế nào cÅ©ng đâu phải do mình quyết định. Mình có lên lÆ°Æ¡ng lên chức không cÅ©ng do ông tổ chức và cấp trên quyết ở đâu đó chứ! Vậy bận tâm làm gì?"

Vợ chồng tôi cùng há»c, cùng làm vá»›i nhau cả cuá»™c Ä‘á»i nên cái gì cÅ©ng chia sẻ cùng nhau. Do cùng “làm chính trị†(nhà tôi từng là NgÆ°á»i phát ngôn của Bá»™ Ngoại giao những năm 80-90) nên càng hay trao đổi vá» nhân tình thế thái cả ở trong nÆ°á»›c lẫn trên thế giá»›i.

Từ ngày vá» hÆ°u, nhà tôi thÆ°á»ng hay nghe nhạc cổ Ä‘iển, có khi hàng tiếng đồng hồ, cÅ©ng hay lÆ°á»›t mạng, rất thích Ä‘á»c sách vỠđạo Phật, ngày nào cÅ©ng thiá»n. Tất cả cái đó để tÄ©nh tâm và bà ấy thÆ°á»ng khuyên tôi hãy chỉ nghÄ© những gì mình có thể làm, còn những gì ngoài tầm mình thì hãy bá» qua. NhÆ°ng khổ ná»—i, tính tôi hay cả nghÄ©, có khi tập trung cao Ä‘á»™ vẫn cứ lăn tăn Ä‘iá»u này, Ä‘iá»u khác nên cứ “phì phá»t†hoài!

Ông có quan tâm chá»n bạn không? Bạn quí của ông là ngÆ°á»i nhÆ° thế nào?

Bạn chẳng chá»n được đâu mà đến vá»›i nhau má»™t cách tá»± nhiên do ý hợp tâm đồng thôi. Những ngÆ°á»i bạn tôi quý trá»ng là những ngÆ°á»i tá»± trá»ng, khi mình có chức có quyá»n há» tránh né, khi mình chẳng còn gì há» vẫn má»™t lòng vá»›i mình. Äó là những ngÆ°á»i bạn chân chính!

Tôi được an ủi nhiá»u khi mình đã vá» hÆ°u mà rất nhiá»u ngÆ°á»i, thậm chí chẳng quen biết gì, thuá»™c má»i tầng lá»›p, vùng miá»n đến chÆ¡i vá»›i mình, chào há»i mình khi ra Ä‘Æ°á»ng. Äấy là tình cảm thật; Ä‘iá»u đáng quý nhất trong những cái đáng quý!

Sá»± yên tÄ©nh trong tâm hồn, trong những lúc biến Ä‘á»™ng dữ dá»™i nhất của cuá»™c Ä‘á»i ông, đã được ông gìn giữ nhÆ° thế nào, có giá trị nhÆ° thế nào đối vá»›i ông?

Nhìn bá» ngoài hoặc xem lý lịch thì có vẻ Ä‘á»i tôi thuận buồm xuôi gió nhÆ°ng thật ra không phải vậy. Tôi cÅ©ng đã từng trải qua biết bao thá»­ thách, thậm chí bị trù úm, gièm pha đủ Ä‘iá»u chứ đâu có sóng yên biển lặng. Nay nhìn lại thấy rợn tóc gáy, nhiá»u khi tưởng nhÆ° không thể vượt qua nổi! Còn sức mạnh nào đã giúp tôi vượt qua thì tôi đã nói rõ ở trên rồi: bất luận thế nào cÅ©ng cần “mình vẫn là mìnhâ€, tá»± trá»ng, không quỵ lụy luồn cúi.

Cám ơn ông vỠsự chia sẻ cởi mở này!

http://www.tienphong.vn/thoi-su/564243/giu-tam-binh-an-trong-song-gio-tpp.html