CIA giải mật: 36 Ä‘iệp vụ xâm nhập miá»n Bắc Việt Nam 打å°
周日, 2012年 05月 20日 02:30

Trong gần 4 năm (1961 -  1964), Cục Tình báo Trung Æ°Æ¡ng Mỹ (CIA) thá»±c hiện ít nhất 36 Ä‘iệp vụ xâm nhập miá»n Bắc Việt Nam (VN) bằng nhiá»u cách khác nhau, nhÆ°ng hầu nhÆ° tất cả Ä‘á»u thất bại nặng ná»n. Từ năm 1965, hầu hết các vụ xâm nhập miá»n Bắc VN do Phái bá»™ Viện trợ quân sá»± Mỹ ở VN thá»±c hiện. Chi tiết các Ä‘iệp vụ tuyệt mật này vừa được Trung tâm Nghiên cứu tình báo thuá»™c CIA giải mật.

Bơi qua sông Bến Hải

Sau 1 năm chuẩn bị bao gồm cả việc tuyển má»™, đào tạo Ä‘iệp viên vá»›i sá»± hợp tác được cho là toàn diện nhất vá»›i cÆ¡ quan an ninh của chính quyá»n Ngô Äình Diệm, CIA má»›i thá»±c hiện được Ä‘iệp vụ đầu tiên xâm nhập miá»n Bắc VN qua khu phi quân sá»± (DMZ) ở hai bên bá» sông Bến Hải. Má»™t nam Ä‘iệp viên đã bÆ¡i qua sông Bến Hải bằng săm ôtô trÆ°á»›c ná»­a đêm 5/12/1960. (Trong tài liệu vừa được giải mật, mật danh của Ä‘iệp viên này vẫn bị bôi Ä‘en - PV). SÄ© quan ngÆ°á»i Việt khác chá» sẵn ở bá» bên kia để xì hÆ¡i, cắt săm và chôn xuống đất trÆ°á»›c khi Ä‘iệp viên Ä‘i bá»™ vá» hÆ°á»›ng Bắc.

Vá»›i các giấy tá» do CIA cung cấp, Ä‘iệp viên này vượt qua hai chốt kiểm tra của cảnh sát để đến gần thị trấn Hồ Xá trÆ°á»›c khi trở vá» phía Nam bằng Ä‘Æ°á»ng cÅ©. Tài liệu vừa giải mật không cho biết Ä‘iệp viên này đã thá»±c hiện được nhiệm vụ gì phía bên kia sông.

Vào thá»i Ä‘iểm thá»±c hiện Ä‘iệp vụ đầu tiên xâm nhập miá»n Bắc VN, quan chức cấp cao CIA Robert Myers thăm Sài Gòn và được William Colby, Trưởng Văn phòng CIA tại Sài Gòn, mô tả chi tiết vá» chÆ°Æ¡ng trình má»›i cho ngÆ°á»i Việt Nam nhảy dù xuống miá»n Bắc.

Myers, ngÆ°á»i đã chứng kiến thất bại trong các Ä‘iệp vụ tÆ°Æ¡ng tá»± của CIA tại Trung Quốc giữa những năm 50, nói vá»›i Colby rằng chÆ°Æ¡ng trình sẽ khó triển khai. Tuy nhiên, Colby không đồng ý vá»›i quan Ä‘iểm trên và khẳng định rằng có thể phát hiện được những khu vá»±c an toàn ở miá»n Bắc, ít nhất là ở những nÆ¡i vắng dân cÆ°.

Trong báo cáo gá»­i vá» Tổng hành dinh CIA tại Mỹ, Văn phòng CIA tại Sài Gòn mô tả chi tiết quá trình chuẩn bị hoàn hảo nhÆ° thế nào cho Ä‘iệp viên để có thể thành công khi xâm nhập miá»n Bắc VN. Cuối cùng, Văn phòng CIA khẳng định phải mất 1 năm chuẩn bị trÆ°á»›c khi có nhóm Ä‘iệp viên đầu tiên đổ bá»™ vào miá»n Bắc.

HÆ¡n má»™t năm sau vào đêm 26/3/1961, hình thức xâm nhập Ä‘Æ¡n Ä‘á»™c kiểu này má»›i được CIA thá»±c hiện tiếp. Văn phòng CIA tại Sài Gòn bố trí thuyá»n Ä‘Æ°a Ä‘iệp viên này tá»›i má»™t nÆ¡i gần Äồng Há»›i, cách không xa DMZ. Trong 5 ngày nằm vùng, Ä‘iệp viên quan sát công việc của cảnh sát miá»n Bắc và các kho quân sá»± nhá». Vẫn sá»­ dụng giấy tá» giả, nam Ä‘iệp viên này bắt xe ôtô tá»›i VÄ©nh Linh và sau đó Ä‘i bá»™ tá»›i sông Bến Hải để trở vá» miá»n Nam vào ban đêm.

Gần đây, Colby hồi tưởng trong các tài liệu được các sá»­ gia CIA ghi lại rằng: "Má»™t trong những dấu há»i lá»›n hồi đó là tại sao chúng ta không ăn miếng trả miếng: Lá»±c lượng Bắc VN Nam tiến thì vì sao chúng ta không tiến ra Bắc.

Từ ý tưởng có từ thá»i Thế chiến II, chúng tôi quyết định thá»±c hiện chÆ°Æ¡ng trình do thám bằng Ä‘Æ°á»ng biển và Ä‘Æ°á»ng không". TrÆ°á»›c khi Ä‘Æ°a ra quyết định trên, CIA cùng chính quyá»n Ngô Äình Diệm chỉ chú trá»ng vào việc chống lại lá»±c lượng nổi dậy ở miá»n Nam và các nhóm từ miá»n Bắc.

Lộ tẩy vì bút bi

Tá»›i mùa xuân 1961, Văn phòng CIA tại Sài Gòn và Văn phòng Liên lạc Tổng thống đã sẵn sàng cho các vụ xâm nhập bằng cách nhảy dù từ máy bay và bằng Ä‘Æ°á»ng biển. Trong khi Ä‘á»™i biệt kích nhảy dù vẫn phải chá» tá»›i lúc thá»i tiết thuận lợi và tuần trăng lên, má»™t Ä‘iệp viên được thuyá»n máy đánh cá, loại quen thuá»™c trong khu vá»±c, Ä‘Æ°a tá»›i miá»n Bắc vào đầu tháng 4/1961.

Nam Ä‘iệp viên cặp bá» tại vùng núi đá vôi nhấp nhô ở Vịnh Hạ Long, phía đông cảng Hải Phòng và kế hoạch vạch sẵn bắt đầu vá»›i việc tìm kiếm nÆ¡i ngÆ°á»i thân trong gia đình Ä‘ang sinh sống trong vùng. CÅ©ng theo kế hoạch, Ä‘iệp viên này tuyển má»™ vài ngÆ°á»i địa phÆ°Æ¡ng nhằm giúp vận hành máy phát tín hiệu vô tuyến RS-1 thá»i Thế chiến II.

Văn phòng CIA tại Sài Gòn xác định phải mất nhiá»u tuần má»›i có thể nhận được tín hiệu nếu Ä‘iệp viên không tìm được cá»™ng sá»± ở địa phÆ°Æ¡ng, nhÆ°ng trên thá»±c tế há» không phải chá» lâu. Vá»›i sá»± giúp đỡ của anh trai, Ä‘iệp viên nhanh chóng tìm được chá»— giấu máy phát tín hiệu radio trong rừng. Sau đó, há» phát Ä‘i thông Ä‘iệp đầu tiên trong tổng cá»™ng 23 tin sau này. Äây được xem là thông Ä‘iệp dài nhất từ các Ä‘iệp vụ xâm nhập vào miá»n Bắc VN do CIA thá»±c hiện trong suốt 5 năm.

Äến giữa tháng 6, Văn phòng CIA tại Sài Gòn Ä‘á»™t nhiên không còn nhận được tín hiệu từ Vịnh Hạ Long. Ngày 17/6/1961, Lá»±c lượng An ninh nhân dân miá»n Bắc (PASF) bắt giữ Ä‘iệp viên này cùng anh trai vì tá»™i làm gián Ä‘iệp. Lá»— hổng bắt đầu từ việc má»™t dân chài phát hiện ra chiếc xuồng nhá» giấu ở bá» biển được Ä‘iệp viên sá»­ dụng để di chuyển từ thuyá»n đánh cá vào bá». Trong cuá»™c tìm kiếm sau đó, PASF phát hiện ra nÆ¡i cất giấu tạm thá»i máy phát tín hiệu radio RS-1 của Ä‘iệp viên CIA.

Tiếp đó diá»…n ra cuá»™c tìm kiếm từng nhà, tập trung vào các gia đình có mối quan hệ vá»›i miá»n Nam và chính quyá»n thá»±c dân Pháp trÆ°á»›c đây. Thông tin từ hai ngÆ°á»i dân đã giúp nhanh chóng chấm dứt việc tìm kiếm. Má»™t dân làng thông báo nhìn thấy ngÆ°á»i lạ sống trong ngôi nhà gần bãi biển, ngÆ°á»i lạ này từng ngoảnh mặt Ä‘i khi hai bên chạm mặt nhau trên Ä‘Æ°á»ng. NgÆ°á»i dân thứ hai nhìn thấy vài ngÆ°á»i từ ngôi nhà trên bãi biển đã sá»­ dụng má»™t chiếc bút bi - má»™t vật dụng thá»i đó rất hiếm ở miá»n Bắc.

Trong 4 tháng tiếp đó, Văn phòng CIA tại Sài Gòn và đối tác là Văn phòng Liên lạc Tổng thống (PLO) tiến hành thêm ít nhất 3 Ä‘iệp vụ Ä‘Æ¡n Ä‘á»™c xâm nhập miá»n Bắc bằng Ä‘Æ°á»ng bá»™ hoặc Ä‘Æ°á»ng biển. Sá»± kỳ vá»ng vào những Ä‘iệp vụ này rất khiêm tốn vá»›i mục tiêu chính là sá»± sống sót của Ä‘iệp viên.

TrÆ°á»›c khi chuyển giao nhiệm vụ cho Phái bá»™ Viện trợ quân sá»± Mỹ ở VN (MACSOG), trong 4 năm (1961-1964), CIA và các đồng sá»± từ chính quyá»n Việt Nam Cá»™ng hòa (VNCH) đã tổ chức được 28 nhóm biệt kích xâm nhập miá»n Bắc VN bằng hàng không và Ä‘Æ°á»ng biển.

Ngoài ra, CIA còn tiến hành 8 Ä‘iệp vụ xâm nhập khác bằng Ä‘Æ°á»ng biển và Ä‘Æ°á»ng bá»™ Ä‘á»u do má»™t Ä‘iệp viên đảm nhận. Cùng việc há»— trợ CIA, chính quyá»n VNCH cÅ©ng tổ chức má»™t số nhóm biệt kích riêng để xâm nhập miá»n Bắc.

Văn phòng CIA tại Sài Gòn cho rằng trong số này chỉ có 5 nhóm (bao gồm 4 nhóm biệt kích nhảy dù) là có giá trị khi chuyển giao cho MACSOG, còn lại Ä‘á»u thất bại nặng ná». Tuy nhiên, kết quả hoạt Ä‘á»™ng bí mật và thu thập tin tình báo của 5 nhóm trên cÅ©ng không có gì nổi bật. Những ngÆ°á»i đẻ ra chÆ°Æ¡ng trình này nhiá»u lúc chỉ mong các Ä‘iệp viên sống sót để biện há»™ cho những ná»— lá»±c, sá»± mạo hiểm và chi phí đã bá» ra.

Kỳ 2

Nhiá»u Ä‘iệp viên do CIA huấn luyện bài bản trong nhiá»u năm đã bị bắt hoặc bá» mạng tại miá»n Bắc Việt Nam (VN) chỉ vì những lý do tưởng nhÆ° rất Ä‘Æ¡n giản nhÆ° đói khát. Lá»±c lượng an ninh miá»n Bắc VN còn tÆ°Æ¡ng kế tá»±u kế sau má»™t số vụ bí mật đón lõng biệt kích làm thất bại nhiá»u âm mÆ°u của CIA trong thá»i gian dài.

Phản gián

Trong khi CIA vẫn đặt nhiá»u kỳ vá»ng vào chiến dịch bí mật xâm nhập miá»n Bắc, Hà Ná»™i được biết đã bắt đầu triển khai các hoạt Ä‘á»™ng phản gián má»™t cách cẩn trá»ng để tìm hiểu sá»± thật vá» các nhóm biệt kích của CIA và PLO.

Trở lại câu chuyện vá» má»™t máy bay dân sá»± làm nhiệm vụ tiếp tế cho nhóm Castor bị mất tích. Ngày 1/7/1961, máy bay này vào má»™t sân bay của Việt Nam Cá»™ng hòa (VNCH), nhÆ°ng sau đó biến mất. Sau này CIA má»›i biết rằng chuyến bay tiếp tế ngày 1/7 đã bị rÆ¡i ở miá»n Bắc VN. Hai thành viên của phi hành Ä‘oàn có thể biết rất ít thông tin vá» nÆ¡i há» bay đến. Tuy nhiên, phi công nằm trong số ngÆ°á»i sống sót và anh ta phải biết rõ nÆ¡i cần bay tá»›i và cả sứ mệnh của mình.

Ba ngÆ°á»i sống sót trong chuyến bay này phải ra trÆ°á»›c phiên tòa xét xá»­ công khai vào tháng 11/1961 ở miá»n Bắc. Những ngÆ°á»i sống sót thừa nhận làm nhiệm vụ tiếp tế cho các hoạt Ä‘á»™ng nổi dậy, nhÆ°ng khai rằng nÆ¡i hỠđến là má»™t địa Ä‘iểm xa xôi ở tỉnh Hòa Bình, cách xa vị trí mà nhóm Castor đã nhảy dù ở SÆ¡n La.

Sau vụ này, đài phát thanh từ Hà Ná»™i phát thông Ä‘iệp vá»›i các dân tá»™c sống ở miá»n núi rằng hãy hợp tác vá»›i lá»±c lượng an ninh. Theo phân tích của CIA tại Sài Gòn, Hà Ná»™i Ä‘ang triển khai chiến dịch rá»™ng lá»›n nhằm chống lại sá»± xâm nhập, phá hoại từ các Ä‘iệp viên của chính quyá»n Ngô Äình Diệm.

Äổ lá»—i cho... máy bay

Sau các sá»± kiện trên, CIA thừa nhận các Ä‘iệp vụ xâm nhập miá»n Bắc bằng Ä‘Æ°á»ng hàng không chỉ có kết quả "hạn chế" và lý do duy nhất để tiếp tục theo Ä‘uổi chiến dịch là "chÆ°a có các biện pháp khác để đạt được mục tiêu". BÆ°á»›c sang năm 1962, CIA quyết định tạm ngừng chiến dịch biệt kích nhảy dù để triển khai các Ä‘iệp vụ xâm nhập bằng Ä‘Æ°á»ng bá»™ và Ä‘Æ°á»ng biển.

Theo Văn phòng CIA tại Sài Gòn, việc tạm ngừng trên là để đòi há»i các loại máy bay phù hợp hÆ¡n. Tầm bay hạn chế của máy bay hai Ä‘á»™ng cÆ¡ C-47 buá»™c nó phải tiếp nhiên liệu tại Äà Nẵng trÆ°á»›c khi bay thẳng tá»›i vùng Tây Bắc VN. SÄ© quan CIA cho rằng việc mất máy bay tiếp tế cho nhóm Castor vào tháng 7/1961 má»™t phần cÅ©ng vì lý do trên. CIA tiến hành thảo luận vá»›i Lá»±c lượng không quân Mỹ để có được máy bay 4 Ä‘á»™ng cÆ¡ DC-4.

Trong khi đó sÄ© quan Nguyá»…n Cao Kỳ được giao trách nhiệm tuyển má»™ phi công để sẵn sàng khi máy bay DC-4 tá»›i VNCH vào khoảng tháng 12/1961. NgÆ°á»i Mỹ trá»±c tiếp huấn luyện cho nhóm phi công ngÆ°á»i Việt để nâng cao kỹ năng bay thấp trong đêm. Cuối tháng 2/1962, sau nhiá»u tuần cân nhắc, CIA Ä‘i nÆ°á»›c cá» mạo hiểm tiếp theo khi cho nhóm Europa nhảy dù xuống má»™t ngôi làng ở vùng Tây Bắc VN.

Ngày 12/3/1962, Europa phát tín hiệu vá» Sài Gòn thông báo "an toàn". Việc tiếp tế cho Europa sau đó không thành do mất tín hiệu liên lạc, nhÆ°ng Sài Gòn cho rằng chỉ do thá»i tiết xấu. Äến đầu tháng 6/1962, CIA tại Sài Gòn báo cáo vá»›i Tổng hành dinh rằng Europa vẫn an toàn. Khả năng "thành công" của Europa khuyến khích CIA tại Sài Gòn tổ chức tiếp Ä‘iệp vụ tiếp tế cho nhóm biệt kích đầu tiên Castor dù vẫn bặt vô âm tín. Nguyá»…n Cao Kỳ cùng Ä‘á»™i bay của mình thá»±c hiện chuyến bay cuối cùng liên quan đến các Ä‘iệp vụ xâm nhập miá»n Bắc của CIA.

Trong khi đó, má»™t Ä‘á»™i bay khác Ä‘iá»u khiển chiếc DC-4 bay tá»›i SÆ¡n La. Do gặp thá»i tiết xấu, chiếc SC-4 đâm vào núi, nhÆ°ng CIA tại Sài Gòn cho rằng Hà Ná»™i không biết vụ việc trên nên nhóm Castor vẫn an toàn.

Äiệp viên chết đói

Tá»± huyá»…n hoặc vá» sá»± thành công của nhóm Europa, đầu năm 1962, CIA bắt đầu tăng cÆ°á»ng các Ä‘iệp vụ xâm nhập miá»n Bắc VN qua lãnh thổ Lào. Ngày 12/3, sau khi đã thám sát, CIA cho máy bay trá»±c thăng thả 4 thành viên nhóm Atlas xuống khu vá»±c thuá»™c lãnh thổ Lào, gần vá»›i tỉnh Nghệ An. Atlas tiến vá» má»™t ngôi làng ở phía đông để tìm 2 linh mục được biết là có tÆ° tưởng chống Cá»™ng.

Sau 4 ngày quan sát, Atlas bất ngá» chạm trán vá»›i má»™t cậu bé. Ngay sau đó, lá»±c lượng quân sá»± địa phÆ°Æ¡ng xuất hiện khiến Atlas phải tháo chạy trở lại lãnh thổ Lào. Má»™t Ä‘iệp viên bị bắn chết và 1 tên khác bá» mạng vì giẫm phải mìn. Hai tên còn lại cố truyá»n tín hiệu vô tuyến để thông báo tình hình, nhÆ°ng cÅ©ng sá»›m bị bắt giữ. Phải tá»›i khi 2 tên này xuất hiện trÆ°á»›c phiên tòa xét xá»­ công khai, CIA má»›i biết rằng chúng đã rÆ¡i vào tay Lá»±c lượng An ninh nhân dân miá»n Bắc VN (PASF) từ ngày 5/4/1962.

Ngày 16/4/1962, nhóm biệt kích Remus gồm 6 thành viên ngÆ°á»i Thái Ä‘en nhảy dù xuống lãnh thổ Lào ở vị trí cách Äiện Biên Phủ 15 km vá» phía tây bắc. Do đồ ăn bị há»ng, Remus yêu cầu Văn phòng CIA tại Sài Gòn cung cấp lại thá»±c phẩm và đã được đáp ứng ngay. Tuy nhiên, yêu cầu quá đáng của nhóm Ä‘iệp viên nhÆ° "thịt gà và vịt phải có màu vàng tÆ°Æ¡i" của nhóm Ä‘iệp viên khiến quan chức CIA ở Mỹ bị sốc.

Tương kế, tựu kế

CIA cảm nhận được sức ép ngày càng tăng do chÆ°a đạt được bất kỳ thành quả nổi bật nào nên tiếp tục tăng cÆ°á»ng các Ä‘iệp vụ xâm nhập. Äêm 17/5/1962, máy bay DC-4 Ä‘Æ°a 7 thành viên nhóm chuyên phá hoại Tourbillon nhảy dù xuống vị trí định sẵn cÅ©ng ở SÆ¡n La. Tourbillon không ngá» PASF đã đón lõng ở phía dÆ°á»›i và thậm chí còn đốt lá»­a để chỉ dẫn cho nhóm biệt kích nhảy dù trong khi chúng vẫn tưởng rằng đó là ám hiệu của nhóm Ä‘iệp viên đã xâm nhập từ trÆ°á»›c.

Gió mạnh khiến Tourbillon nhảy dù trượt vị trí, nhÆ°ng vẫn nằm trong tầm kiểm soát của PASF. Con mồi đầu tiên là trợ lý của trưởng nhóm khi tên này Ä‘ang lò dò trèo xuống từ ngá»n cây và bị bắn gục bởi trÆ°á»›c đó đã nã súng vào lá»±c lượng Ä‘ang truy Ä‘uổi hắn. Những Ä‘iệp viên khác bị bao vây và bị bắt chỉ trong vài ngày.

An ninh Bắc Việt che đậy vụ đón lõng trong khi tiếp tục truy tìm máy phát tín hiệu vô tuyến của nhóm Tourbillon. Các tín hiệu không rõ ràng mà an ninh Bắc Việt phát Ä‘i từ máy phát của nhóm biệt kích khiến CIA tại Sài Gòn lầm tưởng rằng Tourbillon đã được đón tiếp bởi nhóm biệt kích trÆ°á»›c đó dù đã mất 1 thành viên trong má»™t vụ tai nạn. Äến ngày 20/6, CIA vẫn Ä‘inh ninh rằng Tourbillon Ä‘ang thá»±c hiện các hoạt Ä‘á»™ng phá hoại.

Trong khi đó, ngày 20/5, nhóm Eros nhảy dù xuống vùng núi cao ở tỉnh Thanh Hóa, sát biên giá»›i vá»›i Lào. Vụ xâm nhập này dÆ°á»ng nhÆ° thoát được sá»± chú ý của PASF. Năm biệt kích ngÆ°á»i Mông (Lào), ngÆ°á»i Thái nhảy dù xuống khu vá»±c là nÆ¡i trú ngụ của cả hai dân tá»™c trên và hạ trại ở má»™t nÆ¡i kín đáo.

Kỳ 3

Hầu hết các Ä‘iệp vụ xâm nhập miá»n Bắc Việt Nam được CIA tiến hành trong năm 1963 bằng nhiá»u phÆ°Æ¡ng cách. Do thất bại ngoài sức tưởng tượng, CIA thậm chí bắt đầu nghi ngá» má»™t số nhóm xâm nhập vào miá»n Bắc VN trở thành Ä‘iệp viên hai mang. Thất bại nối tiếp thất bại, bắt đầu từ năm 1964, CIA buá»™c phải chuyển giao sứ mệnh xâm nhập miá»n Bắc VN cho quân Ä‘á»™i Mỹ.

Ảnh hưởng của Hiệp định Geneva

Vá»›i việc Hiệp định Geneva có ảnh hưởng từ ngày 6/10/1962, chính quyá»n Mỹ muốn che đậy hoạt Ä‘á»™ng tại miá»n Bắc VN. Tuy nhiên, CIA có được sá»± đồng thuận của Tổng thống (7/9/1962) trong việc tiếp tế cho 1 trong 4 nhóm vẫn còn hoạt Ä‘á»™ng - hoặc được tin là Ä‘ang hoạt Ä‘á»™ng - tại miá»n Bắc VN. Sau ngày 6/10, Nhà Trắng cho tạm ngừng tất cả "hành Ä‘á»™ng khiêu khích", bao gồm cả các cuá»™c tấn công phá hoại thậm chí của những nhóm biệt kích Ä‘ang có mặt ở miá»n Bắc VN.

Trên thá»±c tế, vào những tháng cuối cùng của năm 1962, thậm chí nếu không bị giá»›i hạn bởi các chính sách hậu Hiệp định Geneva, CIA tại Sài Gòn cÅ©ng đối mặt vá»›i khó khăn chồng chất, đặc biệt là thá»i tiết ở miá»n Bắc VN. Tháng 1/1963, nhóm Tarzan nhảy dù xuống đất Lào sau đó xâm nhập qua biên giá»›i vào khu vá»±c gần Ä‘Æ°á»ng 12 của miá»n Bắc VN.

Ngay trÆ°á»›c đó, vào ngày cuối cùng của năm 1962, Lyre, nhóm biệt kích đầu tiên do Sở Chính trị và Nghiên cứu xã há»™i Phủ Tổng thống (SEPES) của Trần Kim Tuyến tài trợ, cÅ©ng xâm nhập vào bá» biển Bắc VN bằng thuyá»n. Tuy nhiên, hầu hết các nhóm biệt kích khác đã được huấn luyện sẵn sàng, nhÆ°ng không có Ä‘á»™ng tÄ©nh gì.

Nhóm Lyre xâm nhập vào vùng duyên hải gần Äèo Ngang, cách nÆ¡i diá»…n ra Ä‘iệp vụ Vulcan khoảng 25 km vá» phía bắc. Cuối tháng 1/1963 (4 tuần sau khi xâm nhập), CIA tại Sài Gòn không nhận được bất kỳ thông Ä‘iệp nào từ Lyre.

Trên thá»±c tế, 5 thành viên Lyre bị bắt tại chá»—, 2 tên khác chạy trốn xuống phía nam, nhÆ°ng vài ngày sau cÅ©ng chịu chung số phận. Nhóm Tarzan có vẻ thành công hÆ¡n khi ba lần truyá»n được tín hiệu từ khu vá»±c gần Ä‘Æ°á»ng 12 dù không rõ ràng. Hà Ná»™i thông báo công khai vào ngày 29/5/1963 vá» việc nhóm biệt kích Lyre bị bắt.

Chiến dịch ba gá»ng kìm

Bất chấp Tổng hành dinh ở Mỹ gia tăng nghi ngá» vá» kết quả của các Ä‘iệp vụ đầu năm 1963, CIA tại Sài Gòn sẵn sàng cho má»™t chiến dịch tổng lá»±c theo kiểu ba gá»ng kìm nhằm phá hoại miá»n Bắc VN.

Äến tháng 4/1963, có tá»›i 48 nhóm biệt kích chỠđể nhảy dù, xâm nhập bằng Ä‘Æ°á»ng biển, Ä‘Æ°á»ng bá»™ vào miá»n Bắc. Theo kế hoạch, 18 nhóm sẽ nhảy dù nếu yêu cầu cung cấp máy bay má»›i được đáp ứng; 11 nhóm khác sẽ vào bằng Ä‘Æ°á»ng biển; còn lại 17 nhóm vẫn chÆ°a xác định phÆ°Æ¡ng cách.

Äầu tháng 4/1963, nhóm Pegasus nhảy dù xuống miá»n Bắc. Thông tin ban đầu cho biết có tá»›i 4 Ä‘iệp viên bị thÆ°Æ¡ng do nhảy trúng ngá»n cây. Ngày 13/4, CIA tại Sài Gòn cho nhóm biệt kích 6 tên ngÆ°á»i miá»n núi đổ bá»™ xuống vùng núi cách Hà Ná»™i 75 km vá» phía đông bắc. Mục tiêu của nhóm này là tuyến Ä‘Æ°á»ng sắt từ Hà Ná»™i chạy tá»›i Trung Quốc.

CÅ©ng nhÆ° trÆ°á»›c đây, hai nhóm Ä‘iệp viên này Ä‘á»u mất tích hoặc biết rõ đã bị bắt, nhÆ°ng Ä‘iá»u kỳ lạ là CIA tại Sài Gòn không Ä‘iá»u tra lý do thất bại mà lại đẩy mạnh hÆ¡n nữa các đợt xâm nhập má»›i. Tháng 6, Hà Ná»™i cho biết nhóm Pegasus Ä‘ang “bóc lịch†trong tù.

Tháng 5, CIA cho 3 nhóm nhảy dù xuống miá»n Bắc, nhÆ°ng chỉ có Jason đáp xuống mặt đất ngày 14. Máy bay chở hai nhóm khác (trong đó có nhóm Europa gây nhiá»u rắc rối sau này) phải quay trở lại do thá»i tiết xấu và gặp rắc rối vá» kỹ thuật. Phi công báo cáo, dù của tất cả thành viên Jason đã mở, nhÆ°ng nhóm này cÅ©ng mất liên lạc.

Hai tuần đầu của tháng 6, hai máy bay DC-4 của CIA thả 7 nhóm Ä‘iệp viên xuống miá»n Bắc. Hai nhóm đổ bá»™ xuống vùng núi cao có thể nhìn xuống sông Hồng và mục tiêu là tuyến Ä‘Æ°á»ng sắt phía Tây Bắc. Má»™t được giao nhiệm vụ tấn công cầu và má» than ở phía bắc Hải Phòng.

Theo kế hoạch, hai nhóm khác sẽ tấn công các cầu dá»c Ä‘Æ°á»ng số 1. Hai nhóm còn lại lẩn khuất dá»c Ä‘Æ°á»ng số 7 và 12 dẫn sang Lào. Chỉ có 1 trong 7 nhóm trên liên lạc vá»›i Sài Gòn và thông báo an toàn sau 10 ngày nhảy dù xuống. Nhóm Bell bị bắt sau 3 ngày xâm nhập

Äiệp viên hai mang

Tháng 6, CIA tiến hành thêm nhiá»u Ä‘iệp vụ nhảy dù và xâm nhập bằng Ä‘Æ°á»ng biển khác, nhÆ°ng tỉ lệ thành công gần nhÆ° bằng không. Lý do thất bại được CIA tại Sài Gòn báo cáo vá» Tổng hành dinh má»™t cách Ä‘Æ¡n giản rằng vì thá»i tiết xấu và phÆ°Æ¡ng tiện kỹ thuật không vận hành tốt. Ngoài việc xâm nhập, các đợt tiếp tế của CIA thá»i gian này cÅ©ng thất bại thảm hại và lại được giải thích là do thá»i tiết xấu hoặc phi công không tìm được vị trí của các nhóm nhảy dù trÆ°á»›c đó.

BÆ°á»›c vào năm 1963, CIA được cung cấp hàng loạt máy bay hiện đại C-123 và DC-4 để phục vụ tốt hÆ¡n cho Ä‘iệp vụ nhảy dù, tiếp tế, nhÆ°ng kết quả dÆ°á»ng nhÆ° tồi tệ hÆ¡n. Ngày 2/7, máy bay C-123 Ä‘Æ°a nhóm Giant nhảy dù xuống vùng núi phía tây thành phố Vinh.

Ngày 4/7, máy bay DC-4 thả nhóm Packer xuống nhằm phá hoại tuyến Ä‘Æ°á»ng sắt Tây Bắc và sau đó Ä‘Æ°a nhóm Europa tá»›i địa Ä‘iểm khác ở gần Hà Ná»™i. Chiếc DC-4 có tầm bay xa hÆ¡n, được trang bị hệ thống định vị hiện đại và cả thiết bị tránh sá»± phát hiện của raÄ‘a chở nhóm Europa không bao giá» quay trở lại Sài Gòn.

Do không có phản ứng nào từ Hà Ná»™i, CIA tại Sài Gòn kết luận chiếc DC-4 không bị lá»±c lượng phòng không miá»n Bắc Việt Nam bắn hạ mà va vào núi cao khi bay ở tầm thấp.

Lại tá»± huyá»…n hoặc vá» khả năng vượt trá»™i của loại máy bay má»›i có thể tránh được má»i nguy hiểm từ dÆ°á»›i mặt đất, CIA không ngá» rằng miá»n Bắc VN di chuyển 10 Ä‘Æ¡n vị phòng không tá»›i khu vá»±c mà nhóm Europa từng nhảy dù xuống. Giữa tháng 8/1963, chiếc C-123 làm nhiệm vụ tiếp tế cho nhóm Europa bất ngá» bị pháo phòng không của ta tấn công. CÆ¡ trưởng của chiếc C-123 này may mà thoát được. Sau đó  bị chấn thÆ°Æ¡ng tâm lý nặng vá» vụ suýt chết trên.

 

Hạnh Diễm (lược dịch) 12:40, 14/05/2009

http://antg.cand.com.vn