18/05/2009
|
Những chuyến xe trên Ä‘Æ°á»ng TrÆ°á»ng SÆ¡n.
|
|
Â
|
Äể đảm bảo xăng cho chiến dịch váºn tải của Äoà n 559, cả công trÆ°á»ng lao và o xẻ núi, rạch đèo, không quản mÆ°a dầm, gió rét, đạp lên sên vắt và bom nổ cháºm, mìn vÆ°á»›ng, bất chấp cả bão đạn của quân thù, là m cả ngà y cả đêm, là m quên ăn, quên ngủ. Thà nh quả là đã tạo thà nh má»™t Ä‘Æ°á»ng ống xuyên qua Cổng Trá»i và đèo Mụ Giạ, xuống Na-tông đúng và o giữa tháng 12/1968. Cõng xăng trên lÆ°ng tiếp lá»a cho mặt tráºn Sau những thất bại nặng ná» trong cuá»™c Tổng tiến công và nổi dáºy mùa xuân 1968, đế quốc Mỹ vá»™i táºp trung chống đỡ. Chúng đã phải xuống thang phá hoại miá»n Bắc từ vÄ© tuyến 19 trở ra để bÆ°á»›c và o bà n Ä‘Ã m phán, đồng thá»i phản kÃch quyết liệt ở những vùng còn lại. Thá»±c chất là thay đổi thủ Ä‘oạn, Ä‘iá»u chỉnh lá»±c lượng, dồn sức để " hủy diệt những vùng đất hiểm", mà trá»ng Ä‘iểm phong tá»a đánh phá là vùng "cán xoong" từ Hà TÄ©nh trở và o để chặn đứng nguồn chi viện của miá»n Bắc và o chiến trÆ°á»ng miá»n Nam. Trên các tuyến sông Náºy, sông Gianh và sông Son địch thả bom từ trÆ°á»ng và thủy lôi dà y đặc. ÄÆ°á»ng qua Äá Äẽo, Phong Nha, KhÆ°Æ¡ng Hà , Chà Ang, Khe Diêm... cả tuyến Ä‘Æ°á»ng 20 - Quyết thắng chúng đánh liên tục, dà y đặc đủ loại bom tấn, bom tạ, bom sát thÆ°Æ¡ng, bom bi, rốc két, tên lá»a pôn-pá»›p, mìn vÆ°á»›ng... bom nổ ngay, bom nổ cháºm, thả cả má»™t loạt cây nhiệt Ä‘á»›i thu phát tiếng Ä‘á»™ng để phát hiện mục tiêu và chỉ dẫn cho máy bay đến đánh phá. Tình hình ngà y cà ng căng thẳng. Cả 15 ngà y đầu tháng 3/1968, Äoà n 559 không còn xăng cho cÆ¡ giá»›i hoạt Ä‘á»™ng, kế hoạch váºn tải cho mùa khô có nguy cÆ¡ bị trì hoãn. Có lúc cả ngà n xe váºn tải nằm chá». Lúc nà y, ở phÃa trong tam giác lá»a, Binh trạm 12 nháºn lệnh bằng má»i giá phải Ä‘Æ°a nốt số xăng dầu còn lại vượt TrÆ°á»ng SÆ¡n giao cho Äoà n 559, nhÆ°ng Ä‘Æ°á»ng Ä‘i lại quá khó khăn. Äoạn Ä‘Æ°á»ng từ ngã ba Khe Ve đến đèo La Trá»ng bị bom đạn chà đi xát lại, đất đá trên núi trút xuống thà nh má»™t vùng lầy dà i và i cây số. Trên Ä‘oạn nà y đã có 8 chiến sÄ© bị mất bà n chân do vÆ°á»›ng phải các loại mìn lá, mìn gÃp... Lá»±c lượng công binh dùng hà ng tấn bá»™c phá để bạt bùn lầy mở Ä‘Æ°á»ng cho xe qua, nhÆ°ng hiệu quả Ä‘em lại chÆ°a đáng là bao. Binh trạm Ä‘Ã nh phải bÆ¡m xăng và o thùng phuy 200 lÃt rồi bố trà 4 chiến sÄ© khá»e mạnh khiêng qua bãi lầy, nhÆ°ng 12 ngÆ°á»i má»—i ngà y cÅ©ng chỉ khiêng được 15 phuy. Ròng rã 2 ngà y đêm lăn lá»™n binh trạm chỉ giao đủ 2 xe xăng cho Äoà n 559, nhÆ°ng phải trả giá là 1 chiến sÄ© trượt chân rÆ¡i xuống vá»±c thẳm và 2 chiến sÄ© trúng mìn bị hy sinh. Không chịu khuất phục, cả binh trạm tiến hà nh gùi xăng vượt bùn lầy. Xăng được đóng bá»c trong 4.000 túi nylon, vá»›i má»—i túi là 20 lÃt, được cho và o balô, để từng ngÆ°á»i cõng qua trá»ng Ä‘iểm. Sau má»™t ngà y đầu Ä‘á»™i bom, hứng đạn, chân lá»™i bùn lầy, 500 chiến sÄ© má»›i chuyển đủ 2 xe tẹc 10m3 xăng, trong quá trình váºn chuyển, 40 ngÆ°á»i bị rá»™p lÆ°ng, bá»ng da. Má»™t số chiến sÄ© bị bá»ng quá nặng do nhiá»…m Ä‘á»™c chì đã hy sinh. Không chịu bó tay, quyết Ä‘Æ°a hà ng và o mặt tráºn, Binh trạm trưởng Nguyá»…n Äà m bà n vá»›i kỹ sÆ° LÆ°u VÄ©nh CÆ°á»ng và anh em là m Ä‘Æ°á»ng ống dẫn xăng qua trá»ng Ä‘iểm. HỠđã dùng tôn cuốn thà nh ống nối vá»›i nhau, thiếu thì nối thêm ống tre lồ ô khoét rá»—ng, nối vá»›i má»™t thùng phuy 200 lÃt, bÆ¡m xăng lên thùng cho xăng chảy vá» "Ä‘iểm hẹn". Suốt hai tháng dùng sáng kiến tá»± tạo nà y, Binh trạm 12 đã Ä‘Æ°a được khá nhiá»u xăng và o chiến trÆ°á»ng. Cùng lúc đó, Binh trạm trưởng Binh trạm 14 Hoà ng Trá nháºn được Ä‘iện máºt của Binh trạm trưởng Binh trạm 12 Nguyá»…n Äà m báo: "... ÄÆ°á»ng 12 tắc tị rồi. Bá»n mình phải chuyển xăng bằng túi nylon, nhÆ°ng anh em rá»™p hết lÆ°ng, có ngÆ°á»i nhiá»…m Ä‘á»™c... Hy sinh Ä‘au lắm, bá» thôi...". TÆ° lệnh Äồng Sỹ Nguyên cÅ©ng Ä‘iện và o. Bức Ä‘iện viết: "Nếu Binh trạm 14 không tiếp xăng và o, sẽ có hà ng vạn bá»™ Ä‘á»™i đói, chết". Thế là đã rõ. Tất cả chỉ còn trông và o Ä‘Æ°á»ng 20 - Quyết thắng, cái "cổ há»ng" chủ yếu, cá»a ngõ duy nhất và o Nam lúc nà y. Binh trạm 14 phải táºp trung sức, dồn hết cả xe háºu cần bảo đảm sinh hoạt, Ä‘Æ°a và o váºn chuyển theo kế hoạch. Binh trạm 14 huy Ä‘á»™ng lá»±c lượng chuẩn bị nhÆ° sắp mở cuá»™c tấn công và o tá» huyệt quân thù. Trên trá»ng Ä‘iểm được đặt 4 Ä‘Ã i quan sát phòng không suốt ngà y đêm. Hai đại Ä‘á»™i súng 12,7 ly được Ä‘Æ°a lên đỉnh núi đón đánh máy bay địch. Dá»c hai bên suối, lá»±c lượng công binh chịu trách nhiệm xây dá»±ng hệ thống công sá»± kiên cố. Khi có lệnh, Ä‘á»™i chuyển tải khẩn trÆ°Æ¡ng kéo những phuy xăng ngược dòng 4 cây số, vòng qua trá»ng Ä‘iểm. Khi nghe hiệu súng báo Ä‘á»™ng, phải nhanh chóng Ä‘Æ°a xăng và o công sá»±. ÄÆ°á»ng sắp thông, bá»—ng nhiên 8 loạt bom nối nhau áºp và o vách núi. Äá sụt xuống chắn cả mặt Ä‘Æ°á»ng. Äá»™i chuyển tải Ä‘ang kéo 20 phuy xăng ngược suối, không nghe tiếng máy bay phản lá»±c, chỉ kịp thấy ánh chá»›p chói lòa. 5 phuy xăng bị trúng mảnh bom vỡ toác ra, xăng á»™c trà n mặt suối bốc cháy. Lá»a trôi quấn lấy Ä‘á»™i quân chuyển tải Ä‘ang bì bõm. Các chiến sÄ© nhanh chóng tạt sang hai bên, lá»™t hết áo quần, vừa dáºp lá»a, vừa dồn sức kéo 15 phuy xăng còn lại và o công sá»±... Cuá»™c chiến đấu chống giặc lá»a ở đây khẩn cấp tá»›i Ä‘á»™ không ai kịp ngượng ngùng vì trần trụi. Chỉ cần cháºm má»™t phút thì áp lá»±c của lá»a là m cho phi xăng nổ tung, đám lá»a cháy to hÆ¡n, máy bay địch phát hiện, tiếp tục ném bom chết cả Ä‘á»™i. Váºy là , trong 6 chuyến chuyển tải đợt đầu chỉ được 30 phuy xăng, nhÆ°ng đã phải đổi bằng 29 chà ng trai, cô gái Ä‘ang Ä‘á»™ tuổi thanh xuân... Suối Chà Ang lại đượm máu và xăng. Cái giá phải trả quá Ä‘au xót, nhÆ°ng yêu cầu của chiến trÆ°á»ng, không thể dừng lại được... CÅ©ng trong đêm ấy, Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng vượt đèo bị tắc. HÆ¡n 80 xe đầy hà ng hóa Ä‘ang ùn lại trong vòng tá»a Ä‘á»™ lá»a. Binh trạm trưởng Hoà ng Trá gặp tham mÆ°u trưởng. - Äã có cách gì chÆ°a? - Hoà ng Trá há»i. - ChÆ°a tÃnh ra anh ạ! - Tham mÆ°u trưởng lo lắng trả lá»i. - Vượt đèo má»™t đợt thì nguy hiểm - Hoà ng Trá lắc lÆ° đôi vai, nói tiếp: - Chia đôi cho gá»n. - Äợt sau sợ trá»i sáng mất. Binh trạm trưởng lặng im. Äiá»u khó nhất cÅ©ng là nghệ thuáºt của ngÆ°á»i chỉ huy biết bắt được những ý nghÄ© Ä‘ang chen nhau để ra quyết định. Binh trạm trưởng Hoà ng Trá rút khăn lau những giá»t mồ hôi Ä‘ang là m cay mắt, ngÆ°á»›c nhìn ChÃnh ủy Nguyá»…n Việt PhÆ°Æ¡ng nói: - Tranh thủ lúc chÆ°a tan sÆ°Æ¡ng, cho vượt từng tốp... - Có thể là m nhÆ° váºy - ChÃnh ủy Việt PhÆ°Æ¡ng gáºt đầu: - Lúc đó không có địch thì kể gì đêm hoặc ngà y. Có được sá»± đồng tình, Hoà ng Trá linh hoạt hẳn lên: - Thằng địch đã dùng phÆ°Æ¡ng pháp đánh "tá»a Ä‘á»™", thì việc ta dá»±a và o bóng đêm là vô nghÄ©a - Hoà ng Trá nói. Câu lý giải đầy thông minh là m anh nhẹ hẳn đầu óc. Tin và o công tác nắm tình hình của cÆ¡ quan tham mÆ°u, sá»± yểm trợ của SÆ° Ä‘oà n Cao xạ pháo 375 và lá»±c lượng công binh vững... Binh trạm 14 có cÆ¡ sở khoa há»c để tin tưởng việc thá»±c hiện thắng lợi kế hoạch nà y. Vốn là ngÆ°á»i cẩn tháºn, Hoà ng Trá kiểm tra nhanh các yêu cầu then chốt, rồi cho má»™t xe Ä‘i thá». Hà ng chục con ngÆ°á»i có mặt hồi há»™p, dán mắt dõi theo chiếc xe Zin 157 vượt dốc... Sau hÆ¡n 90 phút váºt lá»™n vá»›i bùn đất, Ä‘Æ°á»ng lại thông. Cả Ä‘oà n xe, 80 chiếc, vừa vượt qua Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng tai ác ấy chừng 15 phút thì máy bay địch kéo đến đánh xuống cả vùng đó. Cứ liên tục nhÆ° váºy, liên tiếp suốt 20 ngà y đêm tiếp theo, lá»±c lượng chiến đấu trên tuyến Ä‘Æ°á»ng nà y đã giải phóng hÆ¡n 3.500 chuyến xe tải và 400 tăng pháo vượt khẩu kịp và o các chiến trÆ°á»ng. Xăng xuyên lòng đất, thấm đẫm máu, mồ hôi, nÆ°á»›c mắt Vấn Ä‘á» nan giải còn lại đối vá»›i các binh Ä‘oà n, vá»›i cả Äoà n 559 là tiếp tế xăng dầu. Theo nháºn định của Quân ủy Trung Æ°Æ¡ng, địch sẽ đánh ác liệt xuống các cá»a khẩu của háºu phÆ°Æ¡ng váºn chuyển hà ng và o cho Äoà n 559. Quân ủy Trung Æ°Æ¡ng đã đồng ý Ä‘Æ°a Ä‘Æ°á»ng ống và o là m tuyến từ Khe Ve, vượt đèo Mụ Giạ, xuyên qua Tây TrÆ°á»ng SÆ¡n, xuống Lùm Bùm (Là o), để tiếp cáºn Ä‘Æ°á»ng 9, tạo Ä‘iá»u kiện thuáºn lợi cho Äoà n 559 váºn tải và o Nam. Chủ nhiệm Tổng cục Háºu cần Bá»™ Quốc phòng Äinh Äức Thiện cá» Cục trưởng Cục Xăng dầu quân Ä‘á»™i Phan Tá» Quang trá»±c tiếp đến báo cáo tình hình vá»›i Äại tÆ°á»›ng Tổng TÆ° lệnh Võ Nguyên Giáp. Sau khi nghe báo cáo, Äại tÆ°á»›ng chỉ thị phải đảm bảo xăng dầu cho Äoà n 559 hoạt Ä‘á»™ng. Äại tÆ°á»›ng cÅ©ng đồng ý vá»›i phÆ°Æ¡ng án triển khai là m Ä‘Æ°á»ng ống, trÆ°á»›c mắt là là m Ä‘Æ°á»ng ống vượt các trá»ng Ä‘iểm đánh phá, nhÆ°ng sau đó phải là m ngay Ä‘Æ°á»ng ống vượt TrÆ°á»ng SÆ¡n và o cà ng sâu cà ng tốt. Thá»±c hiện ý kiến chỉ đạo của Äại tÆ°á»›ng, ngà y 12/4/1968, Phó phòng Xăng dầu quân Ä‘á»™i Trần Xanh dẫn 12 CBCS của Äoà n 559 tiến hà nh khảo sát tuyến từ Khe Ve qua đèo Mụ Giạ sang Lùm Bùm. Má»™t Ä‘oà n khác do đồng chà Hoà ng Ngá»c Minh dẫn đầu khảo sát tuyến từ Thiệu DÆ°Æ¡ng (Thanh Hóa) và o Nam Äà n, Linh Cảm, qua HÆ°Æ¡ng Khê và o giáp vá»›i tuyến của Trần Xanh. Từ đó Công trÆ°á»ng 18 được thà nh láºp do Thiếu tá Mai Trá»ng PhÆ°á»›c, Chủ nhiệm khoa Xăng xe váºn tải của TrÆ°á»ng sÄ© quan Háºu cần phụ trách, Thiếu tá Hoà ng Sùng là m ChÃnh ủy, chuẩn bị là m Ä‘Æ°á»ng ống vượt "tam giác lá»a". Äồng hà nh vá»›i các Ä‘oà n khảo sát và công việc triển khai của Công trÆ°á»ng 18, trên tuyến Ä‘Æ°á»ng 20 - Quyết thắng Binh trạm 14 vẫn liên tục triển khai kế hoạch chuyển tải cấp cứu xăng dầu. HỠđã kết nhiá»u phuy xăng thà nh bè, Ä‘Æ°a xăng từ Minh Cầm xuôi dòng sông Náºy, ngược dòng sông Son vá» bến KhÆ°Æ¡ng Hà . Äể Ä‘Æ°a được xăng và o chiến trÆ°á»ng, công sức mồ hôi, kể cả máu của các chiến sÄ© đã đổ rất nhiá»u. Äêm 12/6/1968, hÆ¡n 400 ngÆ°á»i của Công trÆ°á»ng 18, bao gồm 240 cán bá»™ công nhân của Bá»™ Công nghiệp nhẹ, Bá»™ Thủy lợi, Công ty gang thép Thái Nguyên, công nhân xây dá»±ng khu nam Hà Ná»™i đã rá»i thủ đô Hà Ná»™i, hà nh quân và o Nam Äà n. Khúc sông Lam nằm giữa bến đò Vạn Rú (xã Nam Äông) được chá»n là m Ä‘iểm khởi đầu thi công tuyến Ä‘Æ°á»ng ống. Äúng 21 giá», hiệu lệnh vượt sông bắt đầu. Äại úy Trần Xanh chỉ huy lá»±c lượng mình phụ trách nhanh chóng nối ống. Thiếu tá Mai Trá»ng PhÆ°á»›c chỉ huy lá»±c lượng Công trÆ°á»ng 18, được sá»± nhiệt tình tham gia của lá»±c lượng dân quân xã Nam Äông kéo ống qua sông. Sau 38 ngà y đêm váºt lá»™n trên sông nÆ°á»›c, tránh sá»± quan sát và oanh tạc của máy bay địch, đến 5h sáng ngà y 23/6, 500 mét Ä‘Æ°á»ng ống đầu tiên đã vượt sông an toà n. Từ đó, Ä‘Æ°á»ng ống tiếp tục vượt sông La, và o Nga Lá»™c... Äến ngà y 10/8, tuyến Ä‘Æ°á»ng ống dà i 42 km vượt "tam giác lá»a" hoà n thà nh. Dòng xăng từ đại kho N1 ở Nam Thanh (Nam Äà n) được chảy nhanh và o kho N2 ở Nga Lá»™c, giữa tiếng hò reo vui mừng, phấn khởi của cả quân và dân dá»c tuyến Ä‘Æ°á»ng ống từ Nghệ An và o Hà TÄ©nh. Thắng lợi bÆ°á»›c đầu đã tạo nên sức mạnh và lòng tin của quân và dân trên tuyến lá»a. Công trÆ°á»ng 18 tiếp tục dẫn ống và o HÆ°Æ¡ng Khê, tiến dần tá»›i Khe Ve (Quảng Bình). Và o thá»i Ä‘iểm nà y, máy bay giặc Mỹ tăng cÆ°á»ng đánh phá dữ dá»™i các tuyến Ä‘Æ°á»ng và cá»a khẩu sang Là o, đặc biệt là các trá»ng Ä‘iểm cua chữ A, Ta-lê, Phu-la-nhÃch, nhÆ°ng theo yêu cầu của Tổng cục Háºu cần là phải thi công nhanh Ä‘oạn vượt đèo Mụ Giạ sang Na-tông của tỉnh Khăm Muá»™n (Là o) để đảm bảo xăng cho chiến dịch váºn tải của Äoà n 559. Thế là cả công trÆ°á»ng lại lao và o xẻ núi, rạch đèo, không quản mÆ°a dầm, gió rét, đạp lên sên vắt và bom nổ cháºm, mìn vÆ°á»›ng, bất chấp cả bão đạn của quân thù, là m cả ngà y cả đêm, là m quên ăn, quên ngủ, tạo thà nh má»™t Ä‘Æ°á»ng ống xuyên qua Cổng Trá»i và đèo Mụ Giạ, xuống Na-tông đúng và o giữa tháng 12/1968. Tưởng nhÆ° đã thông suốt, không ngá» khi váºn hà nh thá» rá»a Ä‘Æ°á»ng ống bằng nÆ°á»›c, thì nÆ°á»›c không vượt qua được Ä‘á»™ cao 700 mét của đèo Mụ Giạ. Các chiến sÄ© Ä‘Æ°á»ng ống đã nghiên cứu và dùng hai máy bÆ¡m, bÆ¡m nối tiếp nhau, thì bÆ¡m được, nhÆ°ng việc váºn chuyển xăng tá»›i kho Na-tông má»›i được mấy ngà y, thì bị máy bay B52 của giặc Mỹ rải thảm, đổ xuống Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng váºn chuyển và kho hà ng chục tấn bom. Bom đạn phá nát cả Ä‘Æ°á»ng ôtô, là m vỡ Ä‘Æ°á»ng ống chạy theo dá»c Ä‘Æ°á»ng. Hết tốp B52 nà y đến tốp khác. Hết loại máy bay nà y đến loại khác. Chúng thay nhau đánh suốt cả ngà y đêm. ÄÆ¡n vị công binh đã bạt hà ng trăm khối đá, tạo thà nh má»™t Ä‘Æ°á»ng hà o dà i hÆ¡n 10km, để chôn ống sâu xuống, nhÆ°ng bom đạn vẫn cà y xá»›i lên. Công trÆ°á»ng liá»n sáng tạo ra để lá»™ 1.000 mét Ä‘Æ°á»ng tránh để đánh lừa địch và dùng má»™t số phuy xăng dầu đốt cách xa tuyến. Váºy là chúng táºp trung bom đạn dá»™i xuống Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng tránh và nÆ¡i có xăng dầu cháy, còn tuyến Ä‘Æ°á»ng dẫn xăng của chúng ta vẫn bình yên. Xăng cứ liên tục chảy và o kho Na-tông có trữ lượng 500m3. Äến đêm giao thừa năm Ká»· Dáºu (1969) xăng vẫn đầy kho. Ngà y 3/3/1969, toà n tuyến Ä‘Æ°á»ng ống dà i 350km hoà n thà nh, vượt qua dãy TrÆ°á»ng SÆ¡n hiểm trở, nối thông từ Vinh, qua Cổng Trá»i, tá»›i kho Ka Vạt (Là o), đảm bảo xăng dầu kịp thá»i cho 5.000 xe của Äoà n 559 váºn tải, phục vụ các đợt Ä‘á»™t kÃch mùa khô 1968-1969 già nh thắng lợi. Từ đó, xe chở xăng dầu của các binh trạm không phải qua các trá»ng Ä‘iểm để lấy xăng
Kim CÆ°Æ¡ng
http://antg.cand.com.vn/vi-vn/tulieu/2009/5/69348.cand?Page=2
|