ÄÆ¡n kiến nghị, phản ánh trong khiếu nại, tố cáo và giải quyết khiếu nại, tố cáo hiện nay |
Monday, 26 March 2012 16:28 |
Trong thá»±c tiá»…n giải quyết khiếu nại, tố cáo hai loại Ä‘Æ¡n (vụ việc) khiếu nại và tố cáo đã được nêu khái niệm cÅ©ng nhÆ° quy định khá cụ thể vá» thá»i hạn, thá»i hiệu, và trình tá»±, thủ tục giải quyết theo luáºt và các văn bản hÆ°á»›ng dẫn thá»±c hiện. Tuy nhiên, trong thá»±c tiá»…n giải quyết khiếu nại, tố cáo, cÆ¡ quan quản lý còn phân ra 02 loại Ä‘Æ¡n (vụ việc) khác đó là đơn (vụ việc) kiến nghị và phản ánh. - Äây là những loại Ä‘Æ¡n (vụ việc) phát sinh trong thá»±c tiá»…n (thÆ°á»ng chiếm tá»· lệ từ 10 đến 15%) mà cÆ¡ quan quản lý hà nh chÃnh nhà nÆ°á»›c không thể xếp cùng vá»›i hai loại Ä‘Æ¡n (vụ việc) khiếu nại hay tố cáo bởi chúng có những tÃnh chất và đặc Ä‘iểm riêng. Có thể nói Ä‘Æ¡n (vụ việc) kiến nghị, phản ánh là má»™t kênh thông tin giúp nhà quản lý là m tốt hÆ¡n nhiệm vụ của mình đồng thá»i nó thể hiện quyá»n là m chủ của nhân dân trong quản lý nhà nÆ°á»›c vá» các lÄ©nh vá»±c. Cho đến nay chÆ°a có văn bản nà o chÃnh thức nêu ra khái niệm cÅ©ng nhÆ° quy định vá» trình tá»± thủ tục và thá»i hạn, thá»i hiệu giải quyết các loại Ä‘Æ¡n (vụ việc) nà y. Vì váºy, chÆ°a có sá»± thống nhất giữa các địa phÆ°Æ¡ng, má»—i nÆ¡i có thể phân loại và xá» lý khác nhau, là m hạn chế nhất định đến chất lượng và kết quả của công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo nói chung. Việc Ä‘Æ°a ra khái niệm cÆ¡ bản và quy định cụ thể vá» trình tá»±, thủ tục giải quyết 02 loại Ä‘Æ¡n nói trên trong văn bản pháp luáºt theo chúng tôi là rất cần thiết. Tuy nhiên, việc phân định tÃnh chất và đặc Ä‘iểm giống nhau và khác nhau giữa hai loại Ä‘Æ¡n nà y để nêu ra má»™t khái niệm cụ thể Ä‘ang sá»± là vÆ°á»›ng mắc nhất hiện nay đối vá»›i các nhà là m luáºt và các nhà quản lý. Trong bà y viết nà y chúng tôi xin mạnh dạn nêu ra má»™t số ý kiến trao đổi trong việc Ä‘Æ°a ra khái niệm và đỠxuất việc xá» lý, giải quyết 2 loại Ä‘Æ¡n (vụ việc) nêu trên. Rất mong được sá»± quan tâm của bạn Ä‘á»c. I. KHÃI NIỆM 1. Vá» Kiến nghị: Là việc công dân hoặc tổ chức Ä‘á» nghị vá»›i cá nhân, hoặc cÆ¡ quan quản lý hà nh chÃnh nhà nÆ°á»›c có thẩm quyá»n cần xá» lý, Ä‘iá»u chỉnh, sá»a đổi hoặc có các giải pháp, biện pháp và hình thức quản lý, Ä‘iá»u hà nh má»™t lÄ©nh vá»±c chuyên môn nà o đó đã được triển khai thá»±c hiện trong quá trình quản lý hà nh chÃnh nhà nÆ°á»›c; các giải pháp, biện pháp và hình thức quản lý đó mà chủ thể kiến nghị cho rằng sẽ không hiệu quả, không phù hợp, không khả thi, có thể gây hoặc đã gây háºu quả xấu đến hoạt Ä‘á»™ng bình thÆ°á»ng và lợi Ãch hợp pháp của công dân, tổ chức và táºp thể. NhÆ° váºy, quyá»n và lợi Ãch hợp pháp bị ảnh hưởng xấu (có thể bị thiệt hại cụ thể vá» váºt chất) ở đây không nhất thiết là của chÃnh ngÆ°á»i hoặc tổ chức kiến nghị mà có thể ảnh hưởng đến lợi Ãch chung của nhiá»u ngÆ°á»i, của cá»™ng đồng dân cÆ° theo khu vá»±c hoặc của nhiá»u cÆ¡ quan, tổ chức. NhÆ° váºy, các giải pháp, biện pháp, và các hình thức quản lý Ä‘iá»u hà nh má»™t lÄ©nh vá»±c chuyên môn nà o đó gây háºu quả hoặc có thể gây háºu quả không tốt đến quyá»n, lợi Ãch hợp pháp và hoạt Ä‘á»™ng bình thÆ°á»ng của công dân, tổ chức, táºp thể  là do ý chà chủ quan của ngÆ°á»i và cÆ¡ quan có thẩm quyá»n ban hà nh, hoặc triển khai thá»±c hiện nhằm đạt được mục Ä‘Ãch quản lý. Các giải pháp, biện pháp và các hình thức Ä‘iá»u hà nh bị kiến nghị đã được ban hà nh hoặc đã được triển khai trên thá»±c tế. Và dụ: Những háºu quả xấu ở đây do chÃnh ngÆ°á»i có thẩm quyá»n hoặc cÆ¡ quan thá»±c thi nhiệm vụ gây ra nhÆ° việc triển khai thá»±c hiện các dá»± án thuá»· Ä‘iện là m ảnh hưởng xấu đến sản xuất, sinh hoạt và văn hoá của khu vá»±c dân cÆ° vùng hạ lÆ°u; các biện pháp triển khai thá»±c hiện các chÆ°Æ¡ng trình của ChÃnh phủ đối vá»›i đồng bà o các dân tá»™c thiểu số còn có những mặt hạn chế…. Vụ việc được kiến nghị cÅ©ng có thể xuất phát từ việc ban hà nh các quy định không phù hợp, không khả thi của cÆ¡ quan quản lý, có thể gây ra những háºu quả không tốt trong các lÄ©nh vá»±c của Ä‘á»i sống xã há»™i, nhÆ° quy định phÆ°Æ¡ng tiện xe máy mang biển số ngoại tỉnh không được và o thà nh phố… 2. Vá» phản ánh: Là việc công dân, tổ chức nêu lên và đỠxuất vá»›i cá nhân, Ä‘Æ¡n vị có thẩm quyá»n xem xét, xá» lý kịp thá»i những sá»± việc phát sinh là m ảnh hưởng xấu đến các hoạt Ä‘á»™ng bình thÆ°á»ng hoặc gây thiệt hại đến lợi Ãch hợp pháp trong các lÄ©nh vá»±c của Ä‘á»i sống xã há»™i của cá nhân, tổ chức và táºp thể. Sá»± việc được phản ánh không nhất thiết do cÆ¡ quan hoặc ngÆ°á»i có thẩm quyá»n tạo nên mà có thể do nhiá»u đối tượng gây nên, trong đó có thể có cả con ngÆ°á»i, thiên nhiên và tháºm chà cả Ä‘á»™ng váºt… Và dụ: - Những vụ việc phát sinh có thể do con ngÆ°á»i gây nên, nhÆ° quá trình thi công công trình giao thông, má»™t Ä‘Æ¡n vị sau khi thi công xong tuyến Ä‘Æ°á»ng đã bá» lại nhiá»u váºt liệu dÆ° thừa trên vỉa hè, việc lấn chiếm lòng lá» Ä‘Æ°á»ng để kinh doanh, việc xả rác bừa bãi… là m cản trở giao thông, gây ảnh hưởng xấu đến sinh hoạt, Ä‘i lại, kinh doanh buôn bán, cảnh quan và ô nhiá»…m môi trÆ°á»ng của khu vá»±c và các há»™ dân khu dân cÆ°; tình trạng má»™t khu dân cÆ° nà o đó có hiện tượng táºp trung các đối tượng xấu nhÆ° hút chÃch xì ke, ma tuý. - Có thể do thiên tai gây nên nhÆ°: LÅ© lụt cầu cống bị há»ng, gây ách tắc giao thông, mÆ°a gió là m há»ng Ä‘Æ°á»ng dây dẫn Ä‘iện có thể gây nguy hiểm cho con ngÆ°á»i… - Có thể do Ä‘á»™ng váºt gây nên, nhÆ° thú dữ phá hoại hoa mà u, nhà cá»a, gieo rắc dịch bệnh… 3. Äiểm khác nhau cÆ¡ bản giữa Ä‘Æ¡n kiến nghị và phản ánh: - Äối vá»›i Ä‘Æ¡n kiến nghị, vụ việc phát sinh kiến nghị chủ yếu do con ngÆ°á»i, cÆ¡ quan có thẩm quyá»n tạo nên và thÆ°á»ng đã được các cÆ¡ quan chức năng biết nhÆ°ng chÆ°a có biện pháp khắc phục hoặc đã khắc phục nhÆ°ng chÆ°a đến nÆ¡i, đến chốn. - Äối vá»›i Ä‘Æ¡n phản ánh, hầu hết những vụ việc phát sinh do công dân, tổ chức phát hiện và phản ánh vá»›i cÆ¡ quan chức năng; và qua phản ánh của công dân, tổ chức thì cÆ¡ quan chức năng má»›i nắm bắt được. Vụ việc phát sinh phản ánh có thể do con ngÆ°á»i(chủ thể quản lý) hoặc do khách quan nhÆ° thiên tai…gây ra. II. TRÃŒNH Tá»°, THỦ TỤC GIẢI QUYẾT Do tÃnh chất đặc thù của hai loại Ä‘Æ¡n kiến nghị và phản ánh nói trên, nên chúng ta không thể áp dụng trình tá»±, thủ tục giải quyết nhÆ° đối vá»›i Ä‘Æ¡n khiếu nại, tố cáo. Khi đã xác định được Ä‘Æ¡n (vụ việc) thuá»™c thẩm quyá»n giải quyết của mình thì cá nhân, cÆ¡ quan phải căn cứ ná»™i dung và tÃnh chất từng vụ việc để Ä‘Æ°a ra các biện pháp giải quyết phù hợp, kịp thá»i, đúng pháp luáºt. Chúng ta nên phân ra 02 loại nhÆ° sau: 1. Những ná»™i dung vụ việc kiến nghị, phản ánh mang tÃnh sá»± vụ, cấp thiết: Táºp trung do khách quan gây nên nhÆ° thiên tai, bão lụt là m cầu cống, Ä‘Æ°á»ng sá bị há»ng, nhà cá»a bị hÆ° hại…. Những vụ việc nà y ngÆ°á»i và cÆ¡ quan có trách nhiệm chỉ cần cá» cán bá»™ có chuyên môn kiểm tra cụ thể; nếu thấy đúng nhÆ° sá»± việc kiến nghị, phản ánh thì có thể cho triển khai ngay các biện pháp nhÆ° huy Ä‘á»™ng phÆ°Æ¡ng tiện kỹ thuáºt, nhân công khắc phục mà không cần thiết phải thà nh láºp Ä‘oà n kiểm tra, thanh tra theo trình tá»± thủ tục 2. Những ná»™i dung vụ việc cần có thá»i gian xác minh là m rõ: Äây là những vụ việc nếu chỉ kiểm tra, xác minh trong thá»i gian ngắn thì chÆ°a thể xác định sá»± việc đúng hay sai, cần có thá»i gian xác minh, kiểm chứng, đánh giá má»›i Ä‘i đến kết luáºn cụ thể, chÃnh xác, nhÆ° kiến nghị Ä‘iá»u chỉnh, sá»a đổi các biện pháp triển khai thá»±c hiện má»™t chÆ°Æ¡ng trình, má»™t lÄ©nh vá»±c chuyên môn nà o đó; nhÆ° phản ánh có hiện tượng buôn bán, hút chÃch ma tuý ở má»™t khu dân cÆ° nà o đó. Những ná»™i dung vụ việc nêu trên cÆ¡ quan quản lý hoặc cá nhân có trách nhiệm cần thà nh láºp các tổ chuyên môn, có thể có sá»± phối hợp của nhiá»u bá»™ pháºn chuyên môn, kiểm tra, xác minh cụ thể để kết luáºn và đưa ra biện pháp giải quyết. Theo chúng tôi, dù vụ việc kiến nghị hay phản ánh ở trong trÆ°á»ng hợp nà o thì việc xem xét xá» lý, giải quyết cần thá»±c hiện kịp thá»i, nhanh chóng, hiệu quả. Các biện pháp Ä‘Æ°a ra để xem xét, giải quyết không nhất thiết phải theo má»™t trình tá»± thủ tục nhất định, cÆ¡ quan, ngÆ°á»i có thẩm quyá»n cần căn cứ tÃnh chất, ná»™i dung vụ việc để Ä‘Æ°a ra các giải pháp, biện pháp giải quyết phù hợp. Tô Văn Huyên, TrÆ°á»ng Trung cấp Luáºt Buôn Ma Thuá»™t
|