Ngày 25/4/2006, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Quyết định số 14/2006/QĐ-BGDĐT quy định về tổ chức và hoạt động thanh tra trong cơ sở giáo dục đại học, trường trung cấp chuyên nghiệp. Chấp hành Chỉ thị trên, ngày 17/5/2006 Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh ra Quyết định số 499/QĐ-ĐHSP-TCHC về việc thành lập Ban Thanh tra đào tạo Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh. Ngày 18/10/2006, Trường đã ban hành Quyết định số 1209/QĐ-ĐHSP-TCHC quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Thanh tra đào tạo (Ban TTĐT).

Nhân sự của Ban TTĐT lúc đầu là 3 thành viên, đồng chí Trần Quốc Hà (nguyên ThS, GVC., CBGD Khoa Vật lý) làm Trưởng ban, 2 chuyên viên là CN. Phạm Trần Hoàng Hùng và CN. Huỳnh Thị Thái Hòa. Là một đơn vị mới thành lập và là một tổ chức mới trong Trường, thời gian đầu hoạt động của Ban gặp nhiều khó khăn. Ban TTĐT đã tập trung bồi dưỡng nghiệp vụ thanh tra, tìm hiểu tình hình nhà trường, học tập kinh nghiệm làm việc ở các trường đại học khác nhằm tìm ra phương hướng cho công tác của mình. Năm 2007, Đoàn công tác của Bộ vào làm việc với Trường đã có nhận xét rằng Trường đã thành lập tổ chức thanh tra kịp thời, ban TTĐT trường có phương hướng hoạt động phù hợp và đề nghị Trường nên đổi từ “Ban” lên “Phòng”. Vì vậy, ngày 22/11/2007, Trường đã ban hành Quyết định số 1437/QĐ-ĐHSP-TCHC đổi tên Ban Thanh tra đào tạo thành Phòng Thanh tra đào tạo. Cũng từ thời gian đó, công việc của Phòng đã đi vào nề nếp. Cho đến nay, nhân sự của Phòng đã ổn định với 4 thành viên (Trưởng phòng: TS. Trần Quốc Hà, 3 chuyên viên: CN. Huỳnh Thị Thái Hòa, CN. Lữ Thành Trung và CN. Lý Quốc Bình).

Là một khâu quan trọng trong quy trình quản lý đào tạo, Phòng TTĐT đã bám sát các hoạt động đào tạo, triển khai các mặt công tác phù hợp với tình hình của Trường. Các mảng hoạt động như kiểm tra kế hoạch giảng dạy của giảng viên; thanh tra các kỳ thi (phối hợp với Tổ Thanh tra thi); kiểm tra, xác minh văn bằng, chứng chỉ; giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến đào tạo; giám sát dự án … được tiến hành thường xuyên và có hiệu quả nhất định.

Ra đời trong bối cảnh cả nước phát động hai cuộc vận động lớn, cuộc vận động Hai không “Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục” và cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, Phòng TTĐT đã góp phần không nhỏ trong việc chấn chỉnh nề nếp, kỷ cương trong nhà trường, đặc biệt là trong lĩnh vực thi cử. Với sự hoạt động tích cực của Tổ Thanh tra thi, mà nòng cốt là Phòng TTĐT, các kỳ thi trong Trường đã được giám sát chặt chẽ, nghiêm minh. Đặc biệt, từ những năm 2007 đến nay, Trường liên tục thực hiện và hoàn thành tốt nhiệm vụ đột xuất do Bộ Giáo dục và Đào tạo ủy quyền, thanh tra các kỳ thi Tốt nghiệp THPT tại các tỉnh, thành phố. Phòng TTĐT đã thực hiện công tác tổ chức, có lúc đưa gần cả trăm CBGD tham gia giám sát hoạt động của các kỳ thi Tốt nghiệp THPT ở các địa phương xa, hoàn thành tốt nhiệm vụ mà Bộ và nhà trường giao phó.

Là một tổ chức thanh tra nội bộ trong Trường, thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra “việc thực hiện chính sách và pháp luật về giáo dục, thanh tra việc thực hiện nhiệm vụ đào tạo của các đơn vị trong trường, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân trong lĩnh vực giáo dục”. Đây là công việc mới mẻ, nhiều khó khăn thử thách, nhưng hết sức cần thiết cho sự nghiệp giáo dục. Đặc biệt trong giai đọan chuyển mình của trường ta hiện nay, từ chuyển hình thức đào tạo theo niên chế sang đào tạo theo hệ thống tín chỉ, mở rộng các hệ đào tạo và hình thức đào tạo… đòi hỏi Phòng phải chủ động, tích cực trong công tác, thiết kế những hình thức hoạt động phù hợp, có hiệu quả, nhằm góp phần nâng cao hiệu quả đào tạo.  Phòng TTĐT sẽ luôn nỗ lực hết mình để hoàn thành tốt nhiệm vụ được Trường giao.